Với hình thức, không cần rườm rà thủ tục, chỉ cần có sổ đỏ (giấy chứng nhận quyền sử dụng đất) thế chấp là có ngay một khoản tiền vay theo thỏa thuận. Nhiều hộ dân tại các buôn làng ở xã Hbông, huyện Chư Sê, tỉnh Gia Lai bỗng rơi vào tình cảnh mất nhà, đất lúc nào không hay biết.
Theo phản ánh của người dân, P/v Tạp chí GTVT đã đi tìm hiểu thực tế và ghi nhận vụ việc. Cụ thể, là một vùng nông thôn nghèo trên địa bàn tỉnh Gia Lai, xã Hbông, bà con nông dân ở đây chủ yếu là người dân tộc thiểu số, trình độ dân trí còn thấp. Lợi dụng sự thiếu hiểu biết của người dân, các đối tượng đã rủ rê họ thế chấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) để vay tiền. Không một chút nghi ngờ, người dân ở đây sẵn sàng giao sổ đỏ để được vay số tiền theo thỏa thuận. Ngay lập tức các đối tượng đưa họ lên các phòng công chứng để lăn tay vào bản hợp đồng sang nhượng toàn bộ diện tích đất mà người dân không hề hay biết.
Theo chỉ dẫn, chúng tôi tìm đến căn nhà sàn nhỏ tuềnh toàng, trống trải chỉ treo vài bộ áo quần ố màu, sờn cũ của ông Kpă La. Tại đây, chúng tôi được nghe ông trình bày lại sự việc mình bị lừa đất như thế nào: “Tôi thế chấp sổ đỏ toàn bộ đất ở và nông nghiệp với hơn 1,5ha, với tổng số tiền được vay là 65 triệu đồng, lãi suất 0,9%/tháng, trong vòng 5 năm sẽ trả. Thỏa thuận xong, bà Thu cho xe chở vợ chồng tôi lên phòng công chứng lăn tay vào giấy. Tôi cứ tưởng lăn tay là để làm giấy vay nợ, chứ đâu có biết đó là là hợp đồng chuyển nhượng gì đâu…?
Bà Thu nói khi trả đủ tiền thì sẽ đưa lại sổ đỏ cho tôi, chứ không có giấy tờ gì chứng minh cả. Hiện tại đất đó tôi vẫn đang trồng mỳ và lúa bình thường. Mai tôi sẽ lên UBND xã hỏi lại cho rõ xem thử có phải bà Thu lừa tôi không?” – Ông Kpă La nói.
Tiếp tục qua nhà anh Rmah Ưih (làng Kte2), chúng tôi được anh Ưih xác nhận, anh cũng vừa giao toàn bộ (GCNQSDĐ) với diện tích hơn 3,2 ha để vay của bà Thu 40 triệu đồng, lãi suất 0,9/tháng.
“Tôi muốn vay ít tiền về làm lại cái sân để có nơi phơi lúa. Có người bảo đến vay bà Thu, thế là tôi đến. Để vay được tiền tôi đưa sổ đỏ, rồi họ bắt cả 2 vợ chồng lên phòng công chứng trên thị trấn lăn tay. Tôi không thông thạo chữ nên chẳng biết tờ giấy viết gì trong đó. Tôi cứ nghĩ đây là thủ tục giống như vay ngân hàng” – anh Ưih cho hay.
Phần lớn người dân không tin rằng bà Thu lừa mình làm thủ tục sang nhượng quyền sử dụng đất cho người khác. Họ khẳng định chỉ vay tiền của bà Thu theo kiểu thế chấp bìa đỏ. Theo ông Rmah Thân, 3 ha đất của ông hiện nay nếu bán với giá thấp nhất cũng được trên 600 triệu đồng thì không việc gì ông “bán” cho bà Thu với giá 100 triệu đồng. Tương tự, hơn 3 ha đất của ông Rmah Ưih cũng chỉ “đổi” được 40 triệu đồng. Tuy vậy, dù đất đã không còn thuộc quyền sở hữu của những người dân này nhưng họ vẫn phải nai lưng ra trả lãi vay cho bà Thu theo mức lãi suất cam kết 0,9%/tháng.
Chia sẻ với P/v, anh Nông Văn Đông, trú làng Kte2 cho biết, 2 vợ chồng cũng có ý định mượn của bà Thu 20 triệu để về đầu tư cho vụ mì. Tuy nhiên, thấy bà Thu là người cho vay nhưng nhiệt tình quá nên sinh nghi. Vừa ngỏ ý mượn, bà đã cho tiền xăng để 2 vợ chồng lên phòng công chứng huyện ký gì đó, lên đến nơi còn thấy mời vào quán uống nước.
“Tôi thấy lạ quá, vì trước đây tôi cũng có đi vay ngân hàng, tôi phải chạy hết nơi này qua nơi khác mới được vay. Tôi cảm thấy có việc chẳng ổn nên chở vợ về không vay nữa.” – Anh Đông nói.
Trong căn nhà sàn gỗ đơn sơ, ông Ksor Jao (trú tại làng Kte2, xã Hbông) vẫn còn chưa tin nổi là mình vừa lấy lại được sổ đỏ – đây là trường hợp duy nhất trong hàng chục hộ dân bị lừa lấy lại được. Con gái ông là chị Siu Hpet cho biết: “Gia đình vừa vay tiền, nghe mọi người đồn thổi là bị lừa nên đã kịp thời lên Công an xã trình báo. Rất may, sau khi trả lại đủ 70 triệu đồng, bố chị đã được nhận lại sổ đỏ.”
Trao đổi về vụ việc, ông Đoàn Văn Tùng, Chủ tịch UBND xã Hbông cho biết, vừa qua UBND xã nhận được đơn tố cáo của một số hộ dân với nội dung nói mình bị lừa khi vay tiền một người tên là Nguyễn Thị Thu, yêu cầu bà Thu trả lại Sổ đỏ. Sau khi tìm hiểu nhận thấy có dấu hiệu của lừa đảo, ngay lập UBND xã đã chỉ đạo công an vào cuộc, xác minh. Qua xác minh công an xã, phát hiện có 4 trường hợp vay tiền, thế chấp bìa đỏ của bà Thu. Tuy nhiên, khi chúng tôi cho ông Tùng biết, con số người dân tham gia vay tiền bà Thu lớn hơn rất nhiều thì ông hết sức bất ngờ.
Có hay không chiêu thức lừa đảo???
Theo biên bản làm việc của Công an xã Hbông với những hộ dân này và bà Nguyễn Thị Thu, các bị hại khai báo nhờ bà Thu vay tiền ngân hàng, khi nhận tiền họ có yêu cầu bà Thu đưa xem giấy vay ngân hàng nhưng bà này không đưa mà chỉ đưa giấy viết tay xác nhận có giữ bìa đỏ của họ. Các hộ dân này cũng yêu cầu Công an xã làm rõ các bìa đỏ của họ đang ở đâu.
Nhưng rất bất ngờ, khi chúng tôi liên hệ với Văn phòng công chứng huyện Chư Sê và Văn Phòng Đăng ký Quyền sử dụng đất của huyện, các bìa đỏ mà các hộ dân giao bà Thu đã được chuyển nhượng cho người khác. Phần lớn trong số đó là sang nhượng cho bà Thu và người nhà. Nhiều bìa đỏ sau khi được sang nhượng đã được cầm cố để vay tiền. Và khi chúng tôi thông báo cho người dân rằng, sổ đỏ của họ hiện đã bị sang nhượng, nhiều người vẫn chưa tin đó là sự thật. Họ vẫn đinh ninh sổ đỏ đang nằm ở bà Thu.
Liên quan vụ việc, ông Trịnh Xuân Đạt – Phó Giám đốc phụ trách Văn phòng Đăng ký Quyền sử dụng đất huyện Chư Sê cho biết: “Trong năm 2016, trên địa bàn xã Hbông, nhiều hộ người dân tộc thiểu số đã chuyển nhượng quyền sử dụng đất một phần hoặc toàn bộ diện tích đất cho người khác. Tổng hợp sơ bộ có đến 16 trường hợp, trong số này có 12 hộ dân đã thực hiện việc chuyển nhượng sang tên cho người khác. Trong đó, có 2 hộ sang nhượng cho bà Thu. Sau khi có văn bản của UBND xã Hbông đề nghị dừng sang nhượng đất liên quan đến bà Thu nên các cơ quan tạm thời đình chỉ. Tuy nhiên, sau này có nhiều hồ sơ giao dịch chuyển nhượng đất liên quan đến xã H’bông, vì hồ sơ hợp lệ nên chúng tôi không làm khác được.”
Qua trao đổi với Đại tá Đỗ Ngọc Viên – Trưởng Công an huyện Chư Sê cho biết, Công an huyện đang tiến hành điều tra, xác minh vụ việc. “Trên cơ sở nội dung phản ánh của người dân, sẽ tiến hành điều tra, mở rộng nhiều nội dung liên quan đến vụ việc, để xác định rõ bản chất vụ việc là mua bán hay lừa đảo.”
Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin về sự việc trên.