Đó chính là tiêu lốt, giống tiêu mới được thử nghiệm 6ha tại Hợp tác xã sản xuất- thương mại- du lịch (HTX SX-TM-DV) nông nghiệp tiêu Chư Sê, huyện Chư Sê (Gia Lai). Đây là giống tiêu được chăm sóc theo hướng hữu cơ, chỉ 6 tháng sẽ có hoa và trái ra quanh năm.
Đam mê với giống tiêu lạ
Trước đây, huyện Chư Sê từng được mệnh danh là “thủ phủ” hồ tiêu của Gia Lai thì nay đã trở “thành thủ” phủ nợ nần. Chỉ sau mấy năm, hàng nghìn ha tiêu bỗng dưng bị bệnh rồi chết “trắng” trụ, giá cả ngày càng rớt thê thảm. Trước thực trạng này, HTX SX- TM-DV nông nghiệp tiêu Chư Sê đã thí điểm mô hình tiêu lốt, cung cấp giống, ký kết và bao tiêu đầu ra sản phẩm cho người dân.
Theo đó, tháng 11.2017 HTX đã thử nghiệm mô hình tiêu lốt trên diện tích 6ha, với 30 hộ dân. Cụ thể, người dân sẽ được HTX cấp giống và ký kết bao tiêu sản phẩm, ngược lại người dân sẽ phải sản xuất theo đúng quy trình hữu cơ.
Là một trong 30 hộ tham gia ký kết sản xuất tiêu lốt trong HTX, ông Nguyễn Văn Nghị (xã Alba, huyện Chư Sê, Gia Lai) chia sẻ: “Trước đây, gia đình cũng có trồng tiêu với cà phê nhưng do tiêu bị bệnh rồi chết hết, cà phê cũng già nên không có năng suất. Đang loay hoay không biết nên trồng cây gì thì HTX có giới thiệu tiêu lốt, giống tiêu cho thu hoạch quanh năm và chỉ 6 tháng đã cho ra hoa. Hiện tại, tôi đang trồng 1200 trụ, tiêu phát triển khá tốt, chưa thấy dấu hiệu bị bệnh. Đặc biệt, loại tiêu này không chết trắng trụ như tiêu thường mà chỉ có bị sâu đục từng đốt”.
“Quy trình chăm sóc tiêu lốt khác với tiêu bình thường ở giai đoạn tưới nước và bón phân, vì tiêu lốt cho thu hoạch quanh năm nên phải bổ sung lượng chất dinh dưỡng nhiều hơn. Đặc biệt, loại tiêu này đã được HTX hướng dẫn trồng và chăm sóc theo hướng hữu cơ, chỉ bón phân hữu cơ và phân chuồng. Hiện tại, HTX đang thu mua với giá 140.000 đồng/kg khô và 40.000 đồng/kg tiêu tươi…”, ông Nghị cho biết thêm.
Theo tìm hiểu của PV, HTX có ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm với công ty TNHH xuất nhập khẩu Huỳnh Châu (Sài Gòn) để thu mua sản phẩm giúp các hộ dân. Cũng chính vì nhận thấy loại tiêu này được giá nên nhiều người đã tiến hành trồng tự phát, ký kết các hợp đồng với các công ty bên ngoài HTX. Anh Phạm Trọng Thiện (Làng Roh, xã ALBá, Chư Sê) đã mua 2.000 cây giống để trồng tái canh trên diện tích tiêu bị chết của mình. Vì chưa biết cách chăm sóc, nên vườn tiêu của anh chết gần hết.
Dù mới trồng được 20 tháng, tuy nhiên những trụ tiêu lốt của ông Nguyễn Văn Nghị chăm sóc theo quy trình hữu cơ của HTX nên phát triển khá tốt
“Mình cũng muốn tự do nên không tham gia trong HTX chỉ ký kết hợp đồng với các công ty bên ngoài, giá cả giao động từ 80.000 đồng-120.000 đồng/kg. Hiện tại, chỉ biết trồng thôi còn đầu ra mai sau thì ai biết thế nào, sắp tới mình cũng đang có ý định sẽ mở rộng diện tích tiêu lốt để cung cấp ra thị trường…”, anh Thiện quả quyết.
Hướng đi an toàn hay mạo hiểm?
Trao đổi với PV, ông Nguyễn Đức Trọng – Chủ tịch Hội đồng quản trị HTX SX-TM-DV nông nghiệp tiêu Chư Sê cho hay, giống tiêu lốt này thời gian từ lúc trồng đến bắt đầu thu hoạch chỉ 6 tháng và có thể thu hoạch được quanh năm. Đặc biệt loại tiêu này có thể hạn chế được nhiều loại sâu bệnh. Ngoài ra đây còn là một loại dược liệu rất tốt nhưng ít ai biết đến, do vậy thì trường tiêu thụ hầu như không có. Qua nhiều lần thử nghiệm và đưa mẫu đi nghiên cứu tại các viện nghiên cứu cây trồng, vào năm 2014 chúng tôi đã đưa vào trồng khảo nghiệm trong 30 xã viên trong HTX…
“Do đây là loại tiêu mới, thị trường còn ít nên chúng tôi chỉ ưu tiên cho các xã viên trồng, chăm sóc theo quy trình tiêu sạch, cam kết không sử dụng thuốc hóa học và kí hợp đồng bao tiêu toàn bộ sản phẩm cho xã viên. Còn những hộ dân trồng tự phát trên địa bàn và các huyện lân cận cũng liên hệ bán tiêu nhưng chúng tôi chỉ thu mua cho các xã viên, những hộ sản xuất theo đúng quy trình tiêu sạch. Hiện tại, HTX cũng đang trong quá trình khảo nghiệm loại giống mới này nên cũng không mở mang quá rộng diện tích. Chúng tôi, đang có đợt sàng lọc các xã viên có mong muốn tham gia ký kết hợp đồng sản xuất tiêu lốt. Bên cạnh đó, hiện chúng tôi đang có hướng sẽ sản xuất tiêu lốt này thành phẩm đóng gói và tìm kiếm thêm đối tác thu mua giúp bà con …”, ông Trọng cho biết thêm.
Những vườn tiêu người dân tự trồng bên ngoài HTX phát triển không được đều, vẫn hay tiêu chết nhiều
Bên cạnh HTX, vì thấy lợi nhuận khủng từ giống tiêu lạ này nên nhiều người đã ký kết hợp đồng với các công ty bên ngoài để tiêu thụ sản phẩm. Tuy nhiên, vì không biết cách chăm sóc, không nắm được kỹ thuật nên nhiều vườn tiêu đã chết trơ trọi, những cây còn lại thì còi cọc, kém phát triển.
| Ông Nguyễn Văn Hợp – Trưởng Phòng NNPTNT huyện Chư Sê nhìn nhận: “Tiêu lốt là giống mới, đang trong quá trình khảo nghiệm vẫn chưa có hướng dẫn an toàn và thị trường tiêu thụ ổn định nên nông dân nên cẩn thận khi trồng. Đặc biệt, khi trồng cần tuân thủ mọi quy trình sản xuất theo hướng hữu cơ, cần tránh tình trạng mở rộng ào ạt”. |
