Hiện nay, cây tiêu đang là cây trồng chính ở một số nơi. Để có những biện pháp chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh hiệu quả, chuse24h xin chia sẻ bà con về phòng trừ bệnh trên cây tiêu, tham khảo một số thông tin về biện pháp kỹ thuật trình bày trong nội dung bài viết này.
SÂU HẠI CHÍNH TRÊN TIÊU
RỆP SÁP (Pseudococcus citri)
- Xuất hiện nhiều trong mùa nắng, là loại sâu hại nguy hiểm nhất đối với cây tiêu. Rệp thường sống tập trung, gây hại ở gié bong, gié trái, ngọn non, cuống là, mặt dưới lá. Rệp sáp chích hút nhựa cây, nếu ở mật số cao, cây tiêu sinh trưởng kém, cằn cỗi, khô héo, chùm quả héo và rụng non. Chất bài tiết của rệp là môi trường cho nấm bồ hóng đen phát triển, bám đen cành lá và vỏ trái, làm giảm quang hợp và giảm giá trị sản phẩm.
- Khi rệp phá hại lâu ngày ở vùng cổ rễ, chúng cộng sinh với loài nấm Bornetina ở trong đất, sợi nấm kết thành lớp dày tạo ra những khối u lớn có bề mặt xù xì màu trắng bao quanh các đoạn rễ, bên trong có rất nhiều rệp đủ các lứa tuổi bám chặt vào mặt rễ đã bong tróc hết vỏ để chích hút. Rễ bị hại nặng, cây tiêu rất cằn cỗi, lá vàng, ra hoa kết trái rất kém rồi héo dần và chết còn do nấm bệnh lây qua vết thương.
Biện pháp phòng trừ:
- Vệ sinh vườn, tỉa cây làm choái (nọc tiêu), cây trồng xen để vườn thông thoáng. Sử dụng thuốc trừ rệp sáp chuyên dụng Maxfos 50EC liều dung 40 ml/bình 16 lít. Nếu rệp sáp tấn công lên phần cổ rễ, gốc thân, tưới hay phun thuốc trực tiếp lên thân từ 40 – 50 cm, sao cho nước thuốc thấm ướt đều phần gốc, cổ rễ (3-5l lít/nọc). Maxfos 50ECliều dùng 40 ml/bình 16 lít phun trừ rệp sáp, chích hút trên thân, ngọn non, mặt dưới lá, chum trái. Nên xử lý 2 lần cách nhau 7 – 10 ngày để diệt lứa rệp non mới nở từ trứng che dưới bụng rệp mẹ. Thường xuyên kiểm tra vườn, nếu phát hiện nên phun thuốc ngay để tránh lây lan. Các loại thuốc khác có thể sử dụng trừ rệp sáp như: Lorsban 30EC, Applaud, Oncol 20EC,…
RỆP MUỘI ĐEN ( Toxoptera aurantil)
- Có 2 loại rệp: không cánh và có cánh. Rệp trưởng thành không cánh cơ thể trần trụi, hình quả lê dài 1,5 – 2 mm, màu đen hoặc hơi đỏ. Trong điều kiện nóng ẩm, một rệp cái đẻ trung bình 30 – 50 con và chỉ sau 7 – 10 ngày rệp non lại trở thành rệp cái và đẻ con, cho nên ổ rệp hình thành rất nhanh chóng.
- Rệp muội sống tập trung ở các chồi non, lá non, trái non hút nhựa và làm lá non xoăn lại, cây tiêu chậm phát triển, các lá tiêu cong queo dị hình, quả bị khô héo. Trong quá trình sinh sống, rệp tiết ra chất thải là môi trường phù hợp cho nấm bồ hóng phát triển và dẫn dụ kiến. Rệp muội chích hút làm lan truyền bệnh virus từ cây tiêu bệnh sang cây tiêu khỏe.
Phòng trừ: có thể sử dụng Maxfos 50ECphun lá 40 ml/bình 16 lít, Permicide 50EC 15ml/bình 16 lít, Thiamax 25WDG 5 g/bình 16 lít.
TUYẾN TRÙNG
- Loài tuyến trùng gây hại trên tiêu thường gặp nhất là Meloidogyne incognita.
- Tuyến trùng kích thước cơ thể rất nhỏ, chỉ khoảng 0,5 mm. Đục lỗ chui vào sinh sống bên trong rễ, chích hút dịch cây và tạo thành các bướu rễ. Bộ rễ có bướu phát triển kém, đen từng đoạn và thối dần từ dưới lên.
- Cây tiêu bị tuyến trùng hại các lá phía dưới chuyển màu vàng, dần dần tới các lá phía trên. Triệu chứng vàng lá giống như thiếu phân bón, cây tiêu sinh trưởng kém, lá bị vàng khô, xơ xác và cuối cùng cả cây bị chết khô.
- Tuyến trùng tạo thành vết thương khiến cho rễ tiêu thường dễ bị nhiễm các nấm bệnh tấn công như Fusarium, Phytophthora, Rhizoctonia, làm cho cây chết nhanh hơn.
Phòng trừ:
- Không lấy hom giống để trồng từ những vườn bệnh. Diệt sạch cỏ dại, giữ cho vườn tiêu thông thoáng. Tránh ngập úng, nhanh chóng tiêu nước khi mưa to.
- Tăng cường phân chuồng và phân hữu cơ hoai mục, có bón thêm vôi bột để làm đất bớt chua. Nhổ bỏ cây bệnh nặng. Tiêu hủy, thu gom hết rễ, rắc vôi và thuốc trừ tuyến trùng
- Dùng thuốc trừ tuyến trùng Carbosan 25EC, Oncol 20EC pha 40 – 50 ml/bình 16 lít nước, tưới vào mỗi hố 4 – 8 lít dung dịch thuốc phòng ngừa trước khi trồng.
- Tưới thuốc thấm sâu vào xung quanh vùng rễ tiêu, cần tưới 2 lần vào đầu và cuối mùa mưa.
BỆNH HẠI CHÍNH TRÊN TIÊU
BỆNH CHẾT NHANH
- Do nấm phytophthora capsici
- Bệnh có thể xâm nhập và gây hại ở tất cả các bộ phận của cây từ thân, lá, hoa, trái cho đến cổ rễ và rễ. Nhưng nguy hiểm nhất và làm cho cây tiêu bị chết hàng loạt là khi bệnh xâm nhiễm vào phần cổ rễ và phần rễ bên dưới.
- Triệu chứng là cây tiêu đang tươi tốt thì héo rũ rất nhanh, hạt tiêu bị teo tóp lại, mạch dẫn bên trong thân thâm đen, sau đó đốt than cũng biến màu thâm đen và rụng, nọc tiêu có thể chết hoàn toàn trong vòng 1 – 2 tuần.
Phòng trừ:
- Khi phát hiện các triệu chứng đầu tiên thì dây tiêu đã bị nấm bệnh xâm nhập vào bên trong từ 2 – 3 tháng trước đó. Do vậy:
- Cần kết hợp nhiều biện pháp đồng bộ và sớm ngay từ khi thiết kế vườn, chuẩn bị cây giống, bởi vì nếu để đến lúc bệnh đã lan mới vội vã mua thuốc về xử lý thì không thể nào cứu chữa kịp.
- Không lấy giống ở những vườn tiêu đã bị bệnh. Chọn giống tiêu có khả năng kháng bệnh tốt (giống Lada Belantung có sức chống chịu cao với bệnh)
- Đất trồng tiêu nên chọn loại đất tơi xốp, đảm bảo độ sâu 50 – 60 cm không bị đọng nước. Thiết kế vườn, đào rãnh để vườn dễ dàng thoat nước khi có mưa.
- Thường xuyên vệ sinh vườn tiêu, làm sạch cỏ dại, cắt bỏ bớt các lá già, các dây lươn ở gốc để gốc tiêu thông thoáng.
- Bón nhiều phân hữu cơ ủ hoai (15 – 20 kg/gốc/năm)
- Bón NPK kết hợp với Hợp Trí Super Humic và Micromate giúp phục hồi bộ rễ, cung cấp vi lượng để vườn cây sinh trưởng khỏe.
- Trong khi chăm sóc, làm cỏ, bón phân cố gắng tránh gây những vết thương cho gốc tiêu, rễ tiêu để hạn chế sự xâm nhập của nấm bệnh gây hại.
- Các cây bị nặng cần đào bỏ, nhặt hết rễ tập trung tiêu hủy, rắc vôi 1 kg/hố để diệt mầm bệnh.
Phòng bệnh: Rửa vườn, quét gốc sau thu hoạch: phun Eddy 72WP (50 g/bình 16 lít) hay Norshield 86.2 WG + Phytocide 50WP (50 g + 30 g/bình 30 lít) tưới gốc và vùng cổ rễ ( 2- 3 tuần/lần).
BỆNH CHẾT CHẬM
- Thời gian từ khi có biểu hiện bị bệnh cho đến khi chết có thể kéo dài cả năm. Bệnh làm chết cả khóm hoặc chỉ chết 1 – 2 dây.
Phòng trừ:
- Áp dụng các biện pháp tổng hợp như bệnh chết nhanh.
- Tưới gốc định kỳ một tháng/lần bằng Keviar 325SC (25ml/bình 16 lít) hay Norshield 86.2WG (50 g/30 lít) trong mùa mưa.
chuse24h