Ung thư vòm họng là căn bệnh ác tính xuất hiện khi một hoặc một vài tế bào biểu mô trong vòm họng bị biến đổi gen, tạo thành khối u trong vòm họng.
Ung thư vòm họng rất nguy hiểm bởi căn bệnh này rất khó phát hiện nhưng lại có diễn biến rất nhanh khiến cho người bệnh không kịp trở tay.
Ở Việt Nam, tỷ lệ người mắc ung thư vòm họng so với các bệnh ung thư khác là khá cao, lên tới 1- – 12%.
Trong số đó có đến 70% bệnh nhân mắc ung thư vòm họng phát hiện ra bệnh khi đã ở giai đoạn cuối khiến cho việc điều trị dành lại sự sống cho bệnh nhân hiệu quả rất thấp.
1. Nguyên nhân gây ung thư vòm họng:
Hiện nay, các nhà khoa học vẫn chưa xác định được chính xác nguyên nhân gây ra bệnh ung thư vòm họng. Tuy nhiên, có thể khoanh vùng được những yếu tố nguy cơ cao gây ra căn bệnh này.
– Bị nhiễm virus EBV hoặc HPV
– Thường xuyên tiếp xúc với khói, bụi, môi trường kém thông khí, hoá chất (đặc biệt là các hydrocacbon thơm), ăn nhiều cá muối và các thức ăn lên men (dưa, trứng, các loại củ)…
– Uống nhiều rượu, hút nhiều thuốc lá
– Do di truyền
– Do tuổi tác
Như vậy, nếu bạn là người hút thuốc lá, uống bia rượu hoặc thường xuyên ăn thực phẩm lên men như dưa, cà muối, thực phẩm chứa nhiều muối như cá muối, nước mắm có chứa nhiều chất nitrosamin… thì bạn có nguy cơ mắc ung thư vòm họng cao hơn bình thường.
2. Những dấu hiệu nhận biết sớm ung thư vòm họng:
Ung thư vòm họng là căn bệnh phát triển âm thầm hầu như không để lại triệu chứng gì đáng kể.
Khi mới hình thành, căn bệnh này thường “vay mượn” triệu chứng của nhiều bệnh liên quan đến tai mũi họng như bệnh cảm cúm hoặc bệnh nội khoa về thần kinh, mạch máu khiến người bệnh thường chủ quan bỏ qua.
Vì vậy, hiểu rõ những triệu chứng sớm của ung thư vòm họng sẽ giúp bạn nhanh chóng phát hiện được căn bệnh nguy hiểm này.
Những triệu chứng giai đoạn đầu của ung thư vòm họng gồm có:
– Đau đầu: Người bệnh cảm thấy đau đầu âm ỉ từng cơn.
– Ù tai: Người bệnh thường bị ù một bên tai, mức độ ù khiến cho người bệnh cảm thấy tiếng trầm như tiếng ve kêu.
– Ngạt mũi một bên, lúc đầu ngạt từng lúc, kèm theo chảy máu mũi.
– Khàn tiếng kèm theo khó nuốt kéo dài không rõ nguyên nhân. Nếu triệu chứng này kéo dài 3 tuần trở nên mà không khỏi thì người bệnh nên đến cơ sở chuyên khoa để tầm soát bệnh ung thư ngay.
Các triệu chứng trên tuy dễ nhầm lẫn với những bệnh lý khác nhưng có thể phân biệt là nó có 1 đặc điểm chung của ung thư vòm họng là thường ở cùng 1 bên, tăng dần và dùng thuốc điều trị thì không đỡ.
Những triệu chứng muộn của ung thư vòm họng:
– Đau đầu: Cảm thấy đau đầu dữ dội, đau liên tục, các cơn đau lan từ nửa đầu bên này sang nửa đầu bên kia.
– Ù tai: Cảm thấy ù tai liên tục kèm theo thính lực giảm nghiêm trọng, khả năng nghe kém. Nếu đi khám có thể phát hiện ra tổn thương thực thể màng nhĩ bên bị bệnh.
– Ngạt mũi: Người bệnh cảm thấy ngạt mũi kèm theo liên tục chảy mủ mũi. Nếu bệnh đã chuyển sang giai đoạn di căn, có thể thấy hiện tượng chảy mủ kèm theo máu.
– Nổi hạch góc hàm: Đây là vị trí di căn của hạch hay gặp nhất, bằng cảm quan thì có thể nhận thấy hạch lúc đầu nhỏ, rắn, sau đó hạch to lên và lan sang các vị trí khác.
Ở một số bệnh nhân, có thể thấy hiện tượng hạch góc hàm nổi trước khi xuất hiện những dấu hiệu khác.
– Liệt các dây thần kinh sọ não: Khi khối u lan vào nền sọ sẽ gây tổn thương các dây thần kinh sọ não. Các dấu hiệu thường gặp như lác mắt, nhìn đôi, tê mặt, vẹo lưỡi, muộn hơn có thể gặp dấu hiệu nuốt sặc…
3. Cách phòng bệnh ung thư vòm họng:
Dù chưa có cách phòng tránh đặc hiệu căn bệnh ung thư vòm họng nhưng các nhà khoa học vẫn khuyên chúng ta nên có một lối sống sinh hoạt và ăn uống lành mạnh để phòng tránh những yếu tố nguy cơ cao gây ra căn bệnh này, cụ thể:
– Không hút thuốc lá, thuốc lào: Nhiều nghiên cứu khoa học đã chứng minh, việc từ bỏ thuốc lá làm giảm đáng kể nguy cơ gây ung thư vòm họng. Nếu bạn không hút thuốc lá, bạn đã tránh xa được một tác nhân rất lớn gây nên căn bệnh này.
– Hạn chế uống rượu bia và các đồ uống có cồn.
– Hạn chế ăn các món ăn chứa nhiều muối như thịt muối, cá muối, các thức ăn lên men như dưa muối, cà muối…
– Không ăn đồ ăn quá nóng có thể gây tổn thương hầu họng dẫn đến ung thư vòm họng.
– Tập thể dục thể thao để tăng sức đề kháng cho cơ thể chống lại bệnh tật.