Giá hồ tiêu trên thị trường đã giảm nhẹ trước thông tin Ấn Độ tạm ngưng nhập khẩu một số mặt hàng nông sản của Việt Nam như hồ tiêu, cà phê, khoai mì (sắn), quế và thanh long từ Việt Nam kể từ ngày 7-3.
Sản phẩm hồ tiêu của một hộ nông dân chuẩn bị đưa vào nhà máy để chế biến xuất khẩu. Ảnh: TTXVN
Bà Nguyễn Mai Oanh, Phó chủ tịch Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam (VPA), cho biết phía hiệp hội có nhận được phản ánh của các doanh nghiệp hội viên về vấn đề này. “Chúng tôi đang liên lạc với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng như phía Hiệp hội Gia vị và Thực phẩm Ấn Độ để biết những hướng giải quyết trong thời gian tới”, bà Oanh cho biết.
Theo VPA, thông tin này sẽ ít nhiều ảnh hưởng đến hoạt động xuất nhập khẩu nông sản của doanh nghiệp sang thị trường Ấn Độ trong thời gian tới.
Sau thông tin kể trên, giá tiêu ngày 9-3 được giao dịch với mức 95.000 đồng/kg, giảm mấy ngàn đồng so với ngày trước.
Đây có thể là tin không vui cho doanh nghiệp xuất khẩu hồ tiêu và người trồng tiêu, nhưng lại là cơ hội cho những ai có ý định đầu tư, mua vào chờ thời cơ bán ra.
Trao đổi với TBKTSG Online, một doanh nghiệp xuất khẩu nông sản cho biết, những thông tin xấu như trên đang mang lại cơ hội cho những ai muốn đầu cơ nông sản, đặc biệt là hạt tiêu. Giá hồ tiêu đang ở mức thấp nhấp trong mấy năm trở lại đây.
Theo Hiệp hội hồ tiêu Chư Sê, (Gia lai), khi giá hồ tiêu xuống dưới 100.000 đồng/kg, người trồng hồ tiêu sẽ chọn cách giữ lại, chứ không vội bán ra.
Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, trong 11 tháng của năm 2016, giá trị xuất khẩu hồ tiêu của Việt Nam sang Ấn Độ khoảng 79 triệu đô la Mỹ, tiếp đến là cà phê với gần 70 triệu đô la Mỹ. Đây là hai mặt hàng nông sản xuất khẩu chiếm giá trị lớn của Việt Nam sang thị trường này. Còn mặt hàng quế, khoai mì hay thanh long hiện vẫn chưa nằm trong danh mục thống kê về giá trị xuất khẩu hàng tháng của hải quan.
Trên cương vị là Chủ tịch UBND xã H’Bông, ông Tùng lợi dụng chức vụ, quyền hạn làm giả nhiều hồ sơ, chữ ký, “phù phép” biến nhiều mảnh đất công thành tài sản cả cá nhân.
Sáng 3/3, liên quan đến vụ việc nói trên, trao đổi với PV, ông Trần Văn Lam, Chánh văn phòng UBND huyện Chư Sê, tỉnh Gia Lai cho biết: “Hiện nay, UBND huyện đã ra quyết định đình chỉ công tác 3 tháng đối với ông Đoàn Văn Tùng, Chủ tịch UBND xã H’Bông (huyện Chư Sê, tỉnh Gia Lai) để làm rõ những sai phạm có liên quan”.
Theo ông Lam, hiện tại, toàn bộ nội dung liên quan đến sai phạm cá nhân của ông Tùng UBND huyện Chư Sê đã đề nghị cơ quan công an huyện tiếp nhận hồ sơ mở rộng điều tra.
Qua đó, cơ quan công an cần làm rõ, xác định đánh giá mức độ vi phạm như tài sản đất đai mà cá nhân ông Tùng đã xử lý trái phép. Từ đó, UBND huyện sẽ đưa ra hình thức xử lý phù hợp đúng người đúng tội theo quy định của pháp luật.
Cụ thể, theo như người dân phản ánh, trong thời gian công tác tại UBND xã ông Tùng lợi dụng chức vụ, quền hạn, giả mạo hồ sơ, giấy tờ, chữ ký để “hô biến” nhiều diện tích đất công thành đất tư thuộc quyền sở hữu của cá nhân mình khiến dư luật bất bình.
Sau khi nhận được nhiều khiếu nại, tố cáo của người dân UBND huyện Chư Sê chỉ đạo cơ quan chuyên môn thanh tra của huyện xác minh thông tin.
UBND xã H’Bông nơi ông Tùng làm việc.
Theo kết quả thanh tra tại kết luận số 01/KL-TTr, cho thấy, với cương vị chủ tịch xã, ông Tùng mắc nhiều sai phạm.
Cụ thể, năm 2004, Tùng có mua của vợ chồng ông Hà Văn Lượm và bà Trần Thị Hận trú xã H’Bông với diện tích 4.000m2 đất (thể hiện tại bìa đỏ số BU633620 cấp ngày 10/7/2014).
Tuy nhiên, với chức năng, quyền hạn có trong tay, ông Tùng đã “phù phép” khiến diện tích đất của ông từ 4.000 m2 tăng đến 14.472m2. Sau khi hợp thức hóa đầy đủ giấy tờ liên quan, ông Tùng đem bán mảnh đất chiếm dụng nói trên cho một người khác bỏ túi số tiền 630 triệu đồng.
Với mánh khóe tương tự, lợi dụng quyền sinh, quyền sát trong tay, ông Tùng tiếp tục thực hiện nhiều hồ sơ, giấy tờ đất đai tự ý phê duyệt hồ sơ cho chính mình. Đồng thời, ông này đề nghị UBND huyện Chư Sê cấp bìa đỏ quyền sử dụng đất .
Cụ thể, ông Tùng mua 0,2 ha đất của hộ ông Đinh Plung (xã H’Bông), sau đó lấn chiếm thêm 0.872 ha đất do xã quản lý rồi hợp nhất lại thành 1 lô rồi trực tiếp ký duyệt hồ sơ của chính mình, kiến nghị UBND huyện Chư Sê cấp bìa đỏ.
Sau khi có bìa đỏ, ông Tùng lại tiếp tục bán hơn 1ha đất trên cho 1 cá nhân khác bằng cách giả chữ ký của các hộ lân cận về việc xác nhận “đất không tranh chấp”.
Ngoài ra, ông Tùng còn lợi dụng chức vụ chủ tịch UBND xã đã công khai điều máy móc vào san ủi, lấn chiếm 9.153,5 m2 tại Km 12, QL25.
Đại tá Đỗ Ngọc Viên, Trưởng Công an huyện Chư Sê cho biết: “Hiện đơn vị đã tiếp nhận hồ sơ vụ việc từ thanh tra huyện. Qua đó, chúng tôi sẽ tiếp tục mở rộng điều tra làm rõ những sai phạm của cá nhân cá nhân ông Tùng. Khi có kết quả, đơn vị sẽ có báo cáo cụ thể cho UBND huyện đồng thời thông tin cho báo chí”.
Theo đó, UBND huyện Chư Sê đã ra quyết định đình chỉ công tác 3 tháng đối với Chủ tịch UBND xã H’Bông, Đoàn Văn Tùng để phục vụ công tác điều tra những sai phạm của ông Tùng trong lĩnh vực quản lý đất đai.
Chủ tịch xã, Đoàn Văn Tùng
Sáng 1/3/2017, Đại tá Đỗ Ngọc Viên-Trưởng Công an huyện Chư Sê cho biết, đã tiếp nhận hồ sơ từ thanh tra huyện chuyển sang để tiếp tục điều tra, mở rộng.
Trước đó, qua thanh tra của huyện Chư Sê tại kết luận số 01/KL-TTr, thể hiện những sai phạm của vị chủ tịch xã như sau: Năm 2004, vị chủ tịch Tùng có mua của vợ chồng ông Hà Văn Lượm và bà Trần Thị Hận trú xã H’Bông với diện tích 4.000m2 đất. Tuy nhiên bằng cách nào đó vị chủ tịch này đã phù phép số diện tích đất trên lên đến 14.472m2. 14.472m2, thể hiện tại bìa đỏ số BU633620 cấp ngày 10/7/2014. Sau đó, vị chủ tịch này bán lại cho người khác với giá 630 triệu đồng.
Cùng với thủ đoạn tương tự, trong thời gian làm phó Chủ tịch UBND xã H’Bông, dù không phụ trách lĩnh vực đất đai song ông Tùng đã trực tiếp ký duyệt hồ sơ của chính mình, rồi kiến nghị UBND huyện Chư Sê cấp bìa đỏ.
Cụ thể, khi ông Tùng mua 0,2 ha đất của hộ ông Đinh Plung (xã H’Bông), sau đó lấn chiếm thêm 0.872 ha đất do xã quản lí rồi hợp nhất lại thành 1 lô rồi trực tiếp ký duyệt hồ sơ của chính mình, kiến nghị UBND huyện Chư Sê cấp bìa đỏ. Sau khi có bìa đỏ, ông Tùng lại tiếp tục bán hơn 1ha đất trên cho 1 cá nhân khác bằng cách giả chữ kí của các hộ lân cận về việc xác nhận “đất không tranh chấp”… Ngoài ra, ông Tùng còn lợi dụng chức vụ Chủ tịch UBND xã đã công khai điều máy móc vào san ủi, lấn chiếm 9.153,5 m2 tại Km 12, QL25.
Một trong những lô đất ông Tùng hô biến lớn diện tích sau khi mua để bán
Sau khi ngành chức năng phát hiện những sai phạm của ông Tùng, qua kết luận của cơ quan thanh tra, ông Tùng đã thừa nhận có sai sót, xin được khắc phục hậu quả. Qua đó, thanh tra đã đề nghị phòng Nội vụ tham mưu cho UBND huyện xem xét xử lý trách nhiệm của công chức địa chính và tập thể UBND xã H’Bông trong việc xác nhận hồ sơ đề nghị cấp số bìa đỏ trên cho ông Tùng.
Trong một diễn biến khác, vào tháng 8/2016, ông Tùng đã công khai xin lỗi người dân trên địa bàn xã trong việc buông lỏng quản lý, giám sát đối với việc rà soát, thẩm định tiền hỗ trợ hạn hán của Chính phủ dẫn đến cấp không đúng, không đủ cho các đối tượng được thụ hưởng.
Sau một tin nhắn “liều lĩnh” của cô giáo vùng núi, một em bé 6 tuổi người dân tộc Bana bị dị tật ở mắt và tay sẽ được bác sĩ tại TP.HCM phẫu thuật miễn phí.
Cháu Đinh Loenh (6 tuổi, ở xã Ayun, huyện Chư Sê, tỉnh Gia Lai) là học trò của cô giáo P.P.T, trường mẫu giáo H. (Theo yêu cầu của cô giáo không muốn mọi người biết về mình, người viết xin viết tắt tên của cô).
Trong một lần biết đến hoạt động từ thiện của bác sĩ của bác sĩ Nguyễn Xuân Anh, Trưởng khoa Vi phẫu – Tạo hình, Bệnh viện Saigon ITO TP.HCM, cô giáo bèn tìm và nhắn tin qua facebook hỏi bác sĩ: “Bé bị tật bẩm sinh. Liệu có phẫu thuật được không ạ?”. Câu trả lời đồng ý của bác sĩ đã khiến cô giáo vừa vui vừa lo sợ (theo như thổ lộ của cô với người viết).
Bán bò chữa bệnh cho con
Cháu bé Đinh Loenh là người dân tộc Bana, đang theo học lớp mẫu giáo lá của cô P.P.T. Cháu bé này bị dị tật bẩm sinh. Theo bác sĩ Nguyễn Xuân Anh đây không phải là hội chứng Apert mà là do bất thường trong quá trình mang thai.
Thương học trò, cô giáo vùng núi Chư Sê ‘liều lĩnh’ nhắn tin cho bác sĩ
Cháu bé Bana Đinh Loenh ở Chư Sê, Gia Lai
Đinh Loenh bị dị tật ở 3 nơi. Ở bàn tay trái, các ngón tay của Đinh Loenh dính lại với nhau, chỉ ngón út là còn đứng riêng rẻ. Ngón áp út dính chồng lên trên các ngón tay khác. Bàn tay trái cũng không có ngón trỏ.
Trên cánh tay phải của cháu có một vòng thắt ở gần khuỷu tay. Con mắt bên phải của cháu bé nhỏ hơn con mắt còn lại. Trong nhà, anh trai của Đinh Loenh cũng bị tật con mắt nhưng các bộ phận khác bình thường.
Do bị khuyết tật nên tính khí của Đinh Loenh khá nóng nảy. Khi bị bạn lấy đồ chơi của mình, cháu phản ứng rất mạnh: đấm thẳng vào mặt bạn.
Chiều chủ nhật ngày 5/3/2017, cô giáo T. mạnh dạn liên hệ với bác sĩ Nguyễn Xuân Anh để hỏi xem liệu tình trạng của học trò có phẫu thuật được không. Chuyên gia về vi phẫu – tạo hình không những đồng ý phẫu thuật mà còn tuyên bố sẽ tài trợ miễn phí cho ca phẫu thuật này.
Sau khi nhận được tin vui từ cô giáo, mẹ của Đinh Loenh rất vui nhưng bố của cháu thì trầm ngâm. Ông chỉ biết một ít tiếng Kinh và nói với cô giáo là sẽ bán bớt một con bò trong số vài con bò ở nhà để lấy tiền cho con đi TP.HCM phẫu thuật. Ông bảo trong túi không có lấy một xu nào. Nhà của Đinh Loenh là hộ nghèo.
Ngôi nhà của gia đình cháu Đinh Loenh
25 năm mong chờ phép màu từ đôi tay của bác sĩ
Thương học trò, cô giáo tiếp tục đi vận động xung quanh. Vậy là cô nhận được 2 vé xe đò chuyến đi và về. Cô giáo sẽ đưa 2 bố con Đinh Loenh đi TP.HCM chữa bệnh. Chi phí của riêng mình thì cô giáo tự lo. “Chồng em cho khoảng triệu mấy để lo cho học trò”, cô giáo nói.
Tuy nhiên, mọi chuyện lại không đơn giản. Bác sĩ Nguyễn Xuân Anh cho biết bàn tay của cháu bé phải phẫu thuật ít nhất là vài lần. Sau khi phẫu thuật, nếu về quê không ai biết thay băng đúng cách thì sẽ thất bại. Đinh Loenh phải nằm viện từ 1 đến 2 tuần.
Nhà nghèo nên bố Đinh Loenh đã tính bán bò cho con chữa bệnh
Lại phát sinh kinh phí và một mình bác sĩ Nguyễn Xuân Anh không thể kham hết.
Ngày 7/3, bác sĩ Nguyễn Xuân Anh đưa ca bệnh của Đinh Loenh lên facebook và sau đó đã có một số người lên tiếng sẽ ủng hộ giúp cháu bé.
Tuy vậy, vẫn chưa thể tiến hành ca phẫu thuật. Hiện tại, cô giáo T. đang xin phép nhà trường và chính quyền địa phương để có văn bản chấp thuận cho cô giáo dẫn cha con học trò đi chữa bệnh.
Chia sẻ với báo Phụ nữ TP.HCM, cô giáo P. P. T cho biết đang rất lo lắng: “Điều lo nhất là nếu ca phẫu thuật không thành công, hoặc sau hậu phẫu có xảy ra biến chứng thì điều tiếng thuộc về em hết”. Cô giáo vùng núi cho biết từ nhỏ đến giờ chưa biết TP.HCM là như thế nào.
Bàn tay trái với các ngón dính vào nhau
Cô giáo sinh năm 1985 yêu cầu không đưa thông tin về mình vì đây là việc làm rất nhỏ. Ngoài tình thương và sự quan tâm đến học trò, bản thân cô giáo có người em gái ruột cũng bị tật nguyền. Suốt 25 năm trôi qua, cô giáo mong ước có một bác sĩ về chữa bệnh cho em mình nhưng không có ai.
Có lẽ sự đồng cảm đó đã khiến cô giáo trẻ đã làm những việc mà theo cô là rất liều lĩnh – một sự liều lĩnh giàu tính nhân văn.
Ngày 2.3, Thứ trưởng Bộ NNPTNT Lê Quốc Doanh cùng đoàn công tác đã đến Gia Lai kiểm tra tình hình thiệt hại của các loại cây công nghiệp do ảnh hưởng của mưa trái vụ và lên phương án chỉ đạo, định hướng chính sách hợp lý nhằm phát triển cây công nghiệp có hiệu quả trong tương lai.
Trong ngày, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh đi thực tế tại Nông trường cao su Ia Nhin (huyện Chư Păh) và kiểm tra tình hình trồng cây hồ tiêu, cà phê ở các huyện Chư Sê, Chư Pứh. Trong đó, đặc biệt quan tâm đến tình hình canh tác cây hồ tiêu bị nhiễm sâu bệnh, thiệt hại nặng cho nông dân.
Thứ trưởng Lê Quốc Doanh kiểm tra mô hình trồng tiêu tại huyện Chư Pưh
Theo báo cáo của Sở NNPTNT Gia Lai: Trong những năm qua, Sở đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền người dân phát triển hồ tiêu bền vững và khuyến cáo người dân không nên mở rộng diện tích. Tuy nhiên, do giá hồ tiêu cao khiến người dân trồng vượt quy hoạch (hiện đã có trên 16.000 ha).
Cùng với đó là tình hình sâu bệnh trên cây hồ tiêu phát triển khá mạnh, gây thiệt hại không nhỏ. Từ thực tế, Sở kiến nghị Bộ xem xét hỗ trợ kinh phí, giúp tỉnh Gia Lai thực hiện dự án “Điều tra khảo sát, bình tuyển giống tiêu, xây dựng vườn tiêu đầu dòng và sản xuất hom giống tiêu sạch bệnh, xây dựng nhà máy chế biến hồ tiêu hiện đại”. Ngoài ra, kiến nghị Chính phủ sớm thành lập Quỹ bình ổn giá hoặc Quỹ tạm trữ cho ngành hàng hồ tiêu.
Đối với cây hồ tiêu, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh nhận xét: Người trồng tiêu do thâm canh quá mức, sử dụng nhiều phân hóa học dẫn đến phát triển không bền vững. Do đó, cần khuyến cáo người dân tăng cường bón phân hữu cơ. Để thực hiện được điều này, các địa phương phải có các biện pháp khuyến khích, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp đầu tư xây dựng và sản xuất các loại phân bón hữu cơ.
Mặt khác, chi phí trồng cây hồ tiêu rất cao, trong khi nhiều hộ dân kinh tế còn khó khăn nên các ban ngành cần xem xét, xây dựng quy trình trồng, chăm sóc hiệu quả, tốn kém ở mức thấp nhất hỗ trợ người dân.
Riêng tại Chư Sê đã có một số mô hình trồng tiêu chi phí thấp và bước đầu đem lại hiệu quả. Vậy nên, yêu cầu Chi cục trồng trọt và bảo vệ thực vật, Trung Tâm nghiên cứu hồ tiêu và các đơn vị có liên quan cần gấp rút khảo sát những mô hình như thế để áp dụng vào thực tế giúp bà con, qua đó, đề xuất sự hỗ trợ thêm từ Bộ NNPTNT.
Sáng 2/3, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Lê Quốc Doanh đã có chuyến kiểm tra tình hình thiệt hại của các loại cây công nghiệp do ảnh hưởng của đợt mưa trái vụ vừa qua tại tỉnh Gia Lai.
Qua khảo sát tình hình thực tế tại địa phương, Thứ trưởng đã có những phương án chỉ đạo nhằm định hướng cho địa phương có những chính sách hợp lý để phát triển cây công nghiệp có hiệu quả trong tương lai.
Trong chuyến kiểm tra, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh đã đi thực tế tại một số địa điểm trồng cây công nghiệp tại Gia Lai như Nông trường cao su Ia Nhin (huyện Chư Pah), diện tích trồng tiêu và cà phê ở các huyện Chư Sê, Chư Pưh.
Thứ trưởng Lê Quốc Doanh kiểm tra mô hình trồng tiêu tại huyện Chư Pưh
Trong các loại cây công nghiệp trên địa bàn tỉnh, Thứ trưởng đặc biệt quan tâm đến tình hình canh tác cây hồ tiêu vì trong thời gian qua, đây là loại cây bị ảnh hưởng nhiều nhất do mưa trái vụ dẫn đến cây nhiễm bệnh chết.
Theo báo cáo của Sở NN-PTNT Gia Lai, trong những năm qua, Sở đã phối hợp với các địa phương có diện tích trồng hồ tiêu đẩy mạnh công tác tuyên truyền, khuyến khích nông dân tập trung đầu tư thâm canh, tăng năng suất, nâng cao chất lượng hồ tiêu; khuyến cáo người dân không nên mở rộng diện tích, phát triển hồ tiêu phải theo quy hoạch để đảm bảo sản xuất bền vững.
Tuy nhiên, do giá hồ tiêu những năm qua liên tục tăng cao nên người dân đã phát triển ồ ạt loại cây này, dẫn tới thực trạng vượt trên 10.000 ha so với diện tích quy hoạch của tỉnh. Điều này đã gây khó khăn cho công tác quản lý, chỉ đạo sản xuất của ngành.
Trên địa bàn tỉnh, sâu bệnh hại hồ tiêu phát triển khá mạnh, nhất là bệnh chết nhanh, chết chậm, gây thiệt hại không nhỏ.
Theo Sở NN-PTNT Gia Lai, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng tiêu chết như: người dân mở rộng diện tích, thâm canh quá mức, sử dụng phân bón hóa học quá liều lượng, sử dụng phân phức hợp không cân đối tỷ lệ N, P, K và sử dụng các chất kích thích, phân bón lá đậm đặc để chạy đua năng suất làm cây mất cân bằng dinh dưỡng; mua nguồn giống thiếu chọn lọc, sử dụng không rõ nguồn gốc, bị nhiễm bệnh trước khi đưa ra vườn…
Từ thực tế trên, Sở NN-PTNT Gia Lai kiến nghị Bộ NN-PTNT xem xét hỗ trợ kinh phí và giúp tỉnh Gia Lai thực hiện dự án “Điều tra khảo sát, bình tuyển giống tiêu. Xây dựng vườn tiêu đầu dòng và sản xuất hom giống tiêu sạch bệnh virus, các mô hình sản xuất hồ tiêu bền vững” ở các vùng trọng điểm trồng hồ tiêu trong tỉnh (Chư Sê, Chư Pưh, Chư Prông, Đăk Đoa);
Giới thiệu và kêu gọi các doanh nghiệp đầu tư vào tỉnh Gia Lai: Xây dựng “Nhà máy chế biến hồ tiêu áp dụng công nghệ tiên tiến, hiện đại” gắn với các vùng nguyên liệu hồ tiêu trọng điểm của tỉnh; Kiến nghị Chính phủ sớm thành lập Quỹ bình ổn giá hoặc Quỹ tạm trữ cho ngành hàng hồ tiêu nói riêng, từng ngành hàng cây công nghiệp dài ngày nói chung.
Qua khảo sát diện tích trồng tiêu trên địa bàn huyện Chư Sê, Chư Pưh, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh cho rằng, hiện nay, cây tiêu chết vẫn là do chăm sóc chưa đúng quy trình kỹ thuật. Việc sử dụng phân vô cơ quá nhiều thì cây tiêu không thể chống chịu và phát triển lâu dài được.
Thứ trưởng Lê Quốc Doanh cho rằng, các cây công nghiệp chết do sâu bệnh đều chưa chú ý thực hiện canh tác đúng kỹ thuật
Do đó, cần tăng cường lượng phân bón hữu cơ. Tuy nhiên để thực hiện được điều này tỉnh cần phải có các biện pháp khuyến khích, tạo điều kiện cho doanh nghiệp đầu tư xây dựng để sản xuất các loại phân bón hữu cơ. Có như vậy mới tạo được sự chủ động, bón phân đúng thời vụ nhằm tăng hiệu quả.
Ngoài ra, Thứ trưởng nhận xét, hiện nay chi phí đầu tư cho cây tiêu là tương đối cao. Trong khi đó, bà con nông dân ở đây điều kiện kinh tế còn rất khó khăn. Do đó, cần phải nhanh chóng xây dựng một quy trình trồng cây riêng cho các hộ nghèo áp dụng. Tại huyện Chư Sê hiện đã có một số mô hình trồng tiêu chi phí thấp và bước đầu đem lại hiệu quả.
“Chi cục Trồng trọt và bảo vệ thực vật, Trung tâm Hồ tiêu và các đơn vị có liên quan cần gấp rút khảo sát những mô hình như thế để làm ý kiến đề xuất xin sự hỗ trợ của Bộ NN-PTNT. Từ đó áp dụng vào thực tế để giúp bà con tăng hiệu quả kinh tế”, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh chỉ đạo.
Mặc dù mới vào đầu vụ thu hoạch, nhưng giá hồ tiêu tại Tây Nguyên đã giảm khá mạnh so với năm ngoái. Bên cạnh đó, một số diện tích tiêu đang bị chết hàng loạt do hạn hán và sâu bệnh…, khiến bà con vừa lo lắng, vừa hoang mang.
Mất đứt chục triệu đồng/tấn tiêu
Còn hơn tháng nữa vườn tiêu của anh Nguyễn Đức Thắng ở tổ 14, thị trấn Chư Sê (Gia Lai) mới được thu hoạch, nhưng ngày nào anh cũng thấp thỏm vì giá tiêu đang giảm mạnh so với năm ngoái. Anh cho biết, hiện thương lái thu mua hạt tiêu ở mức 110.000 – 120.000 đồng/kg khô. “Năm 2016, giá tiêu lúc cao nhất là 180.000 – 200.000 đồng/kg, nhưng năm nay mới vào đầu mùa mà giá đã thấp như vậy, không biết đến chính vụ sẽ thế nào. Chỉ cần giảm như hiện nay thì mỗi tấn tiêu cũng đã mất đứt chục triệu đồng. Năm vừa rồi, nhà tôi cũng có hơn 100 trụ tiêu bị chết do nắng hạn và sâu bệnh. Nhiều nhà xung quanh cũng thế, có nhà còn bị chết từ 500 – 1.000 trụ, số diện tích còn lại năng suất cũng giảm sút” – anh Thắng cho hay.
Nông dân huyện Chư Sê (Gia Lai) thu hoạch tiêu chín sớm. Ảnh: I.T
Anh Thắng cũng đang lo ngại trước thông tin về việc thị trường châu Âu, Mỹ siết chặt dư lượng thuốc bảo vệ thực vật trong hạt tiêu nhập khẩu. Anh Thắng chia sẻ: “Một năm nhà tôi chỉ phun thuốc diệt nấm bệnh 1 lần, thế thì làm sao còn dư lượng hóa chất gì được? Xung quanh nhà tôi, các hộ trồng tiêu cũng làm như vậy nên hạt tiêu nguyên liệu đảm bảo an toàn, sạch sẽ. Trừ khi chính các thương lái thu mua về rồi pha trộn chất gì đó để bảo quản, dẫn tới việc hạt tiêu xuất khẩu bị cảnh báo về dư lượng hóa chất”.
Theo anh Phan Công Phùng – hộ trồng tiêu ở xã Dun (Chư Sê), nhiều năm nay, gia đình anh đã có sự thay đổi trong cách trồng tiêu, cụ thể là thay thế các chất hóa học ảnh hưởng đến sức khỏe con người cũng như cây trồng bằng việc sử dụng các chế phẩm sinh học, các loại phân hữu cơ.
“Tuy nhiên, dù trồng sạch hay bẩn, thương lái cũng chỉ mua cùng một giá. Thương lái mua cao, nhà nông được lãi cao, nhưng họ mua thấp chúng tôi cũng phải bán. Nếu không bán cho họ thì biết lấy cái gì để trang trải? Trong khi đó, hầu hết nông dân chúng tôi chưa liên kết được với các đơn vị, doanh nghiệp xuất khẩu. Toàn bộ việc tiêu thụ đều phải phụ thuộc vào thương lái nên chúng tôi cũng không thể đảm bảo được chất lượng sản phẩm do chính mình làm ra” – anh Phùng nói.
Cấp bách tổ chức lại sản xuất
Theo ông Hoàng Phước Bính – Phó Chủ tịch thường trực kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Hồ tiêu Chư Sê, hầu hết các hộ trồng tiêu trên địa bàn đều biết quy định về chất cấm nên đã chuyển sang sử dụng những sản phẩm phòng trừ bệnh sinh học, vừa đảm bảo an toàn cho người, vừa an toàn cho cây trồng. Tuy nhiên, do chưa có sự liên kết giữa đầu vào và đầu ra nên chưa kiểm soát được chất lượng tiêu.
Chư Sê lại thấp thỏm trước giá tiêu mùa mới
“Nói đơn giản thế này, trong 10 hộ, có 9 hộ làm sạch, 1 hộ làm bẩn. Thương lái thu mua như nhau, làm sao quản được chất lượng? Việc sản xuất tiêu trên địa bàn vẫn chủ yếu là các nông hộ nhỏ lẻ, tiêu thụ phụ thuộc vào thương lái, do đó việc đảm bảo được chất lượng sản phẩm tới dư lượng hóa chất rất khó khăn. Chỉ có tổ chức lại sản xuất, liên kết người nông dân với các doanh nghiệp, có sự tham gia hỗ trợ của Nhà nước mới giải quyết được bài toán này” – ông Bính cho hay.
Tìm hiểu của phóng viên, trên địa bàn huyện Chư Sê hiện mới có một mô hình thí điểm liên kết sản xuất hồ tiêu giữa HTX với doanh nghiệp. Theo ông Hoàng Phước Bính, trước đây huyện cũng đã có mô hình liên kết như vậy, nhưng thất bại hoàn toàn vì chưa có cơ chế cũng như thiếu sự vào cuộc đồng bộ của cơ quan chức năng. Sau đó, Bộ NNPTNT nhận thấy tính hiệu quả của mô hình này mới đầu tư thí điểm trở lại.
Với việc giá tiêu giảm mạnh từ đầu vụ, ông Bính cho rằng nguyên nhân chủ yếu là do cung nhiều hơn cầu, do diện tích tiêu trên cả nước đã vượt quy hoạch. “Giá tiêu đã từng lên “đỉnh” với mức 200.000 đồng/kg trong năm ngoái, nhưng hiện nay giá đang trên đà giảm mạnh và dự báo sẽ tiếp tục giảm không chỉ năm nay mà còn diễn tiến trong các năm tiếp theo. Đây là thời điểm chúng ta phải tái cơ cấu lại ngành tiêu, ổn định diện tích trồng tiêu, hướng đến gia tăng giá trị sản phẩm là chính” – ông Bính nhận định.
Nhiều rào cản với tiêu Việt Nam
So với năm 2015, xuất khẩu hạt tiêu năm 2016 đã tăng 34% về lượng và gần 13% về trị giá. Hiện, hồ tiêu Việt Nam đã có mặt ở 109 quốc gia và vùng lãnh thổ. Tuy nhiên, xuất khẩu hồ tiêu đang phải đối mặt với hàng rào kỹ thuật ngày càng cao tại các nước nhập khẩu. Ví dụ trước đây, lượng tối đa cho phép của hóa chất Metalaxyl trên hạt tiêu nhập khẩu vào EU là 0,1ppm, nhưng mới đây Ủy ban châu Âu (EC) đã đệ trình lên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) yêu cầu điều chỉnh mức này lên 0,05ppm.
Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam (VPA) cho biết, nếu tình hình sản xuất hồ tiêu vẫn như 2016 thì đồng nghĩa với việc năm 2017 có thể có tới trên 80% hạt tiêu của Việt Nam khó có cơ hội vào được thị trường châu Âu, thị trường chiếm 23% tổng lượng hồ tiêu xuất khẩu của Việt Nam.
Sản phẩm hồ tiêu của một hộ nông dân chuẩn bị đưa vào nhà máy để chế biến xuất khẩu. Ảnh: TTXVN
Tỉnh Gia Lai hiện có 16.000 ha hồ tiêu; trong đó, có trên 12.000 ha đưa vào kinh doanh với sản lượng hàng năm đạt gần 50.000 tấn hạt tiêu khô (năng suất bình quân đạt 41,2 tạ/ha).
Sản phẩm hồ tiêu của một hộ nông dân chuẩn bị đưa vào nhà máy để chế biến xuất khẩu. Ảnh: TTXVN
Tuy nhiên, trên địa bàn tỉnh mới có 2 nhà máy chế biến tiêu sạch với tổng công suất 10.000 tấn/năm; số còn lại gần 40.000 tấn chưa qua chế biến nên giá trị bán ra trên thị trường thấp, ảnh hưởng không nhỏ đến nguồn thu của người trồng tiêu.
Để từng bước hình hành chuỗi giá trị trên cây hồ tiêu – một trong những loại cây trồng chủ lực của tỉnh, ngoài việc ứng dụng công nghệ cao trong khâu trồng và thâm canh đảm bảo tăng năng suất và sản lượng, UBND tỉnh Gia Lai đã đồng ý chủ trương đầu tư Dự án nhà máy chế biến tiêu chín, tiêu sọ của Công ty TNHH Thịnh Phát Danh Trà có công suất thiết kế 500 tấn/năm tại Cụm Công nghiệp Diên Phú (thành phố Pleiku) và Dự án nhà máy chế biến tiêu sạch và thức ăn chăn nuôi với công suất lớn của Công ty cổ phần chăn nuôi Gia Lai đặt tại xã Đăk Jrăng (huyện Mang Yang).
Hiện nay, trên địa bàn tỉnh chỉ có hai công ty chế biến tiêu sạch với tổng công suất 10.000 tấn/năm của Công ty Cổ phần dịch vụ Phú Nhuận đặt tại thị trấn Chư Sê (huyện Chư Sê) và Công ty TNHH Quốc tế Song Hỷ tại xã Bầu Cạn (huyện Chưprông).
Tỉnh đang kêu gọi các doanh nghiệp đầu tư trong và ngoài tỉnh xây dựng thêm 2 nhà máy bảo quản và chế biến tiêu sạch với quy mô lớn, trên cơ sở áp dụng công nghệ tiên tiến, hiện đại gắn với các vùng nguyên liệu hồ tiêu trọng điểm trên địa bàn. Cụ thể, xây dựng một nhà máy tại huyện Đăk Đoa gắn với vùng nguyên liệu hiện có trên 3.200ha hồ tiêu; một nhà máy tại huyện Chư Pưh gắn với vùng nguyên liệu hiện có 2.900ha.
Ngoài ra, tỉnh cũng đang thực hiện tốt các cơ chế chính sách trong đầu tư, tạo sự thông thoáng cho các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao; trong đó chú trọng đến các loại cây trồng chủ lực như cây hồ tiêu, nhằm nâng cao sức cạnh tranh và giá trị gia tăng sản phẩm ngành hàng hồ tiêu, đáp ứng nhu cầu cạnh tranh trong thời kỳ hội nhập.
Theo thống kê từ Sở NN-PTNT Gia Lai, hiện toàn tỉnh có trên 15.500 ha hồ tiêu, tập trung ở các huyện: Chư Sê, Chư Pưh, Đăk Đoa, Chư Prông; vượt quy hoạch lên đến gần 10.000 ha.
Hồ tiêu Gia Lai vượt quy hoạch gần 10.000 ha
Riêng năm 2016, trên địa bàn Gia Lai đã có trên 1.200 ha hồ tiêu trồng mới. Hiện giá hồ tiêu Gia Lai dao động trong khoảng 120.000 – 130.000 đồng/kg, giảm hơn 80.000 đồng so với cùng kỳ và hiện đang vào mùa thu hái tiêu.
Ngày tập trung đầu năm Đinh Dậu của học viện HAGL Arsenal JMG năm nay khác lắm, khi vắng hẳn bóng các bậc phụ huynh tay xách nách mang đưa con trai trình diện, ‘bàn giao’ cho các thầy.
Hình ảnh quen thuộc những ngày đầu năm mới tại học viện HAGL Arsenal JMG
Đại bản doanh Hàm Rồng không chỉ là nơi sinh hoạt và “luyện công” của đội 1 HAGL. Đó còn là vùng đất của những giấc mơ.
Hàm Rồng là nơi các chàng trai nhí từ 11 tuổi trở lên hít thở và lao động cật lực trong bầu không khí bóng đá tiên tiến tinh khiết, để nuôi dưỡng giấc mơ trở thành các anh “Idol” Công Phượng, Tuấn Anh, Xuân Trường, Đông Triều, Văn Sơn, Văn Thanh…
Hàm Rồng xuất hiện bao lần trong giấc mơ của hàng vạn cậu bé khắp Việt Nam. Mơ được đặt chân đến, để là thành viên của học viện HAGL Arsenal JMG có thầy Giôm. Hoặc của lớp Năng khiếu của các thầy Ảnh, thầy Đàn… như các anh Minh Vương, hay Hồng Duy, A Hoàng đang chơi cho U.22 Việt Nam.
Đã trở thành thông lệ từ năm 2008 (Cái Tết đầu tiên của khóa 1 – NV) đến nay cứ sau tết cổ truyền thì Hàm Rồng rộn ràng, tấp nập hẳn. Thầy cô và cán bộ quản lý nơi đây liên tục bước ra ngoài tiếp đón đông đảo phụ huynh đưa con em mình lên tập trung ở học viện cũng như lớp năng khiếu.
Tấm lòng cha mẹ, chẳng ai nề hà gác vài ngày làm việc hoặc lỡ một đôi “kèo” kiếm thêm ít tiền để ưu tiên sát cánh cùng cậu con trai lên phố Núi trình diện các thầy.
Để gửi gắm con theo lớp học bóng đá, lớp văn hóa theo đúng chương trình của Sở giáo dục đào tạo quy định. Cũng làm bậc cha mẹ, các thầy các chú đều hiểu.
Mẹ con học viên Nguyễn Thanh Khôi đến từ huyện Chư Sê, Gia Lai
Bởi vậy, không phải vô tình, khi các lớp học viện và năng khiếu dựa theo mốc tập trung lớp văn hóa để tập trung các học viên lại, trở lại với cuộc sống tập luyện bóng đá. Trước phải đạt văn hóa, rồi mới nói chuyện tập banh.
Tuy nhiên, lạ là sau cái tết Đinh Dậu này, số lượng phụ huynh đưa con lên không đông như mọi năm!
Khóa 4 chỉ có phụ huynh một số em như Trần Đình Hùng (Nghệ An), Hoàng Vĩnh Nguyên – Phan Nhật Thành Long (Hà Tĩnh), Phan Hồ Khải (Đồng Nai) và em Nguyễn Thanh Khôi (Chư Sê, Gia Lai).
Bố học viên Hồ Minh Quyền chia tay con trai chuẩn bị lên đường đi Hàn Quốc tập huấn
Các học viên còn lại đều tự mình xách ba lô từ quê vào. Hỏi, các em cho biết đã nói bố mẹ “cứ yên tâm chúng con tự đi được vì các con đã 14 – 15 tuổi rồi, đi đến nơi sẽ gọi về cho bố mẹ biết”.
Cứ như là có bàn nhau. Hoặc, kiểu ganh đua sự trưởng thành thú vị giữa các chàng trai đang tuổi phổng phao.
Riêng trường hợp của các học viên khóa 3 thì khác. Do tháng 3.2017 các em sẽ đi tập huấn tại Hàn Quốc cả tháng trời, nên các bậc phụ huynh tranh thủ đưa con lên tập trung.
Họ chơi với các cháu và… tám với nhau, chia sẻ chuyện nhỏ lớn của từng đứa. Cùng ngồi xem các cháu tập luyện coi chân cẳng có “lên” nhiều không.
Con tôi sẽ là Công Phượng, con anh sẽ là Tuấn Anh, Xuân Trường…
Bầu Đức luôn tâm niệm các cầu thủ trẻ hãy tập trung rèn luyện, không vội dính đến tiền bạc. Bởi vậy HAGL là nơi đặc biệt trong cả nước các học viên chỉ lãnh một phần lương, số lớn còn lại được bộ phận kế toán gửi trực tiếp về đỡ đần gia đình.
Như những ngày đầu năm Đinh Dậu, các em chia sẻ mỗi người trung bình chỉ được bố mẹ cho 1 triệu đồng. Em nào nhiều lắm cũng chỉ được 1,5 triệu đồng.
Cũng phải. Bởi thật ra các em ở đây cũng không tiêu tiền vì mọi chi phí sinh hoạt, ăn uống, tập luyện, giải trí… được bầu Đức lo hết.
Một năm mài ngọc của học viện HAGL Arsenal JMG, khởi đầu cùng lớp học văn hóa
Tiền xài vặt, chỉ có ăn quà khi đi học và ăn kem ở căng tin học viện mà thôi. Nhiều em thủ thỉ: “Tiền thẻ cào điện thoại thỉnh thoảng bố mẹ nạp cho rồi”.
Một mùa xuân tràn đầy khát vọng trên khuôn mặt nét vất vả không xóa được vẻ tự hào của các phụ huynh. Hầu hết họ đều cho biết năm nay là năm con gà, mà học viện HAGL Arsenal JMG vừa đóng góp cho tuyển U.23 Việt Nam đến 9 cầu thủ.
Đặc biệt hơn, trong số 3 bàn thắng trong trận giao hữu với U.23 Malaysia có 2 bàn do các cầu thủ là học viên Hàm Rồng. Tất cả cùng hy vọng, đó sẽ là khởi đầu tốt đẹp để từ nay đến hết năm con gà sẽ còn nhiều tiếng gáy của những chú “Gà Con” tại học viên HAGL Arsenal JMG cất vang lên…
Mua vàng giả từ nông thành phố về nông thôn bán, nữ quái không lọt qua được cửa ải.
Nữ quái lừa bán vàng giả sa lưới
Tin từ Công an TP.Pleiku (tỉnh Gia Lai) cho biết, cơ quan này vừa mới bắt tạm giữ Vũ Lê Như Ngọc (39 tuổi, trú tại thị trấn Chư Sê, huyện Chư Sê, tỉnh Gia Lai) để điều tra về hành vi lừa bán vàng giả cho tiệm vàng.
Theo đó, vào khoảng 9 giờ sáng ngày 17/2, Ngọc đến tiệm vàng Văn Thọ (84, đường Duy Tân, TP.Pleiku) để bán một bộ vòng ximen gồm 6 chiếc cùng một đôi bông tai và nhẫn vàng. Trong lúc kiểm tra hàng, nhân viên bán vàng tại tiệm đã phát hiện bộ vòng ximen là vàng giả.
Tại cơ quan điều tra, đối tượng Ngọc khai đã mua vàng giả ở một cửa hàng bán đồ thời trang, mỹ ký trong chợ trung tâm thương mại Pleiku. Tại đây, đối tượng đã mua 6 chiếc vòng ximen là đồ mỹ ký với giá 600.000 đồng/bộ, sau đó trộn lẫn một đôi bông tai và một chiếc nhẫn là vàng thật đem ra tiệm vàng Văn Thọ để bán.
Hiện vụ việc đang được Công an TP.Pleiku tiếp tục điều tra, xác minh làm rõ.
Niên vụ 2016-2017, dù sản lượng hồ tiêu ở một số địa phương giảm do bệnh và ảnh hưởng của hạn hán nhưng tổng sản lượng hồ tiêu của cả nước được Hiệp hội hồ tiêu Việt Nam (VPA) dự báo tăng ít nhất 15%.
Một người dân ở Quảng Trị bên vườn tiêu gần như bị mất trắng. Ảnh: T.Thảo
Thông tin nói trên được VPA đưa ra sau đợt khảo sát các địa phương trồng hồ tiêu vào tháng 12-2016.
Theo khảo sát tại các huyện Bù Đốp (Bình Phước) , Đăk R’lấp (Đăk Nông), Cư Kuin và Ea H’leo (Đăk Lăk) và Đăk Đoa, Chư Pưh (Gia Lai) cho thấy, những vườn tiêu trên 10 năm năng suất vụ 2016-2017 sắp thu hoạch sẽ giảm khoảng 30% so với vụ 2015-2016, đặc biệt ở các huyện đã phát triển hồ tiêu lâu năm như Chư Sê, Chư Pưh (Gia Lai), Ea Ktur Cư Kuin (Đăk Lăk) năng suất giảm tới 60-70%, có nhiều vườn gần như không có trái.
Theo khảo sát của TBKTSG Online, nhiều hộ trồng tiêu ở huyện Gio Linh, Quảng Trị bị thiệt hại năng, có hộ gần như mất trắng. Một trong những nơi có tỷ lệ tiêu chết nhiều nhất là xã Trung Sơn, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị .
Cụ thể như trường hợp vườn tiêu của bà Nguyễn Thị Lý (ngụ Xóm Mới) rộng hơn nửa héc ta với gần 200 cây, trung bình mỗi năm thu được 50-80 triệu đồng, bây giờ chỉ còn vài cây đang bị héo úa. Trong Xóm Mới có 40 hộ trồng tiêu và đều rơi vào tình trạng giống trường hợp của bà Lý. Mọi năm, bình quân mỗi hộ thu hoạch 20-400 kg tiêu, tương đương khoảng 20-100 triệu đồng nhưng năm nay gần như trắng tay.
Một vườn tiêu bị mất trắng của nông dân Quảng Trị. Ảnh: T.Thảo
Tuy nhiên, về tổng thể VPA cho biết, dù nhiều diện tích trồng tiêu bị mất trắng, năng suất giảm nhưng sản lượng hồ tiêu niên vụ 2016-2017 vào khoảng 180.000 tấn, tăng ít nhất 15% so với vụ niên vụ trước.
Lý do là diện tích hồ tiêu trồng mới trong những năm qua đã bắt đầu cho thu hoạch nên không những bù đắp sự sụt giảm sản lượng của những vườn hồ tiêu lâu năm mà còn làm cho tổng sản lượng hồ tiêu cả nước tăng lên. Theo VPA, tính đến quí 1-2016, tổng diện tích trồng hồ tiêu cả nước nước đạt 100.000 héc ta.
VPA cho biết, vụ thu hoạch hồ tiêu 2016-2017 sẽ muộn hơn so với năm trước và dự kiến bắt đầu thu vào khoảng tháng 2, và thu rộ trong tháng 3. Nguyên nhân là năm 2016, do hạn hán và đến tháng 5 và 6 mới có mưa nên ảnh hưởng đến quá trình ra hoa, tạo quả của cây hồ tiêu.
