GD&TĐ – Năm học 2015 – 2016, toàn tỉnh Gia Lai dự kiến có khoảng gần 19.000 chỉ tiêu tuyển sinh vào lớp 10. Sau khi tuyển sinh đợt 1, đợt tuyển sinh lần thứ 2 sẽ được tiếp tục.
Năm nay, hình thức tuyển sinh vào lớp 10 của các trường THPT trên địa bàn tỉnh Gia Lai vẫn áp dụng hình thức xét tuyển, chỉ riêng Trường THPT Chuyên Hùng Vương là tổ chức thi tuyển.
Đợt 1 các trường cơ bản đã tuyển gần đủ chỉ tiêu. Tuy nhiên, trên địa bàn một số huyện, thị xã, thành phố có một số trường vẫn chưa tuyển đủ chỉ tiêu lớp 10, còn một số trường lại thừa hồ sơ của thí sinh.
Trường hợp các trường đã tuyển đủ chỉ tiêu nhưng vẫn còn hồ sơ nộp có thể lập tờ trình xin tăng chỉ tiêu. Những trường còn thừa nhiều hồ sơ thí sinh phải kể đến như Trường THPT Lương Thế Vinh (51 hồ sơ), Trường THPT Nguyễn Trường Tộ (47 hồ sơ). Đối với những trường còn thiếu chỉ tiệu cũng lập tờ trình tuyển sinh đợt 2.
Các trường thực hiện việc tuyển sinh theo địa bàn huyện, thị xã, thành phố. Học sinh học và xét tốt nghiệp THCS ở đại phương nào thì đăng ký xét tuyển vào lớp 10 các trường THPT đứng chân trên địa bàn địa phương đó.
Thời gian tổ chức tuyển sinh lớp 10 đợt 2, bắt đầu từ ngày 22 – 25/7/2015.
Sau Võ Viễn Thiện, chàng trai Nguyễn Mãn Anh ở Pleiku, Gia Lai đang được nhiều người tìm kiếm vì sở hữu gương mặt có nét giống Sơn Tùng M-TP. Anh chàng sinh năm 1991 tại Gia Lai và đang là một cảnh sát cơ động địa phương.
Sống mũi cao, đôi mắt sáng và nụ cười hiền lành là những điểm giống nhau đầu tiên, dễ nhận ra giữa Mãn Anh và Sơn Tùng. Không ít lần chàng trai này được người lạ hỏi thăm và xin được chụp hình chung vì bị nhầm tưởng là anh em song sinh với Sơn Tùng.
Nguyễn Mãn Anh, sinh năm 1991, tại Playku, Gia Lai. Mãn Anh được gọi với biệt danh chàng cảnh sát giống Sơn Tùng MTP bởi hiện tại anh đang là thành viên của đội cảnh sát cơ động địa phương. Chàng trai có niềm đam mê ca hát, biết hát rap nhưng không may mắn trên con đường nghệ thuật.
Có quá nhiều dân mạng cho rằng Mãn Anh sở hữu khuôn mặt mang nhiều nét giống Sơn Tùng MTP và chàng cảnh sát cơ động phố núi cũng không phủ nhận điều này. Mãn Anh cho biết bản thân anh yêu quý chàng ca sĩ quê gốc Thái Bình, là một Sky (tên cộng đồng fan Sơn Tùng MTP) và cũng khá thích thú khi được nhiều bạn bè nhận xét là mình có sống mũi cao, nụ cười và khuôn mặt giống Sơn Tùng MTP ở một vài góc nhìn.
Mãn Anh (trái) có nhiều nét giống Sơn Tùng về ngoại hình, từ kiểu tóc, đôi mắt, sống mũi đến điệu cười.
Chàng cảnh sát giống Sơn Tùng MTP cho biết bản thân anh là một fan của Tùng nhưng khẳng định không cố ý bắt chước cho giống ca sĩ này.
Mãn Anh tiết lộ không chỉ bản thân anh mà cả những thành viên trong gia đình, nhiều người trong khu anh đang sinh sống cũng rất yêu quý Sơn Tùng MTP và thích âm nhạc của chàng ca sĩ trẻ tuổi này. Dù vậy, Mãn Anh luôn giữ quan điểm cho rằng bản thân anh và Sơn Tùng MTP là hai cá thể hoàn toàn khác nhau, không có sự liên quan hay anh phải bắt chước, làm bản Sao Sơn Tùng để được nổi tiếng.
Nhiều fan của Sơn Tùng cũng tỏ ra bất ngờ khi thấy Mãn Anh có nhiều biểu cảm giống thần tượng của mình.
Mãn Anh kể lại: “Từ ngày tên tuổi Sơn Tùng nổi lên, nơi mình ở, từ già đến trẻ đều thích nghe nhạc của em ấy, hình ảnh của Sơn Tùng cũng bắt đầu được truyền bá rộng rãi. Đây cũng là thời điểm mọi người có những nhận xét về điểm tương đồng trên gương mặt của mình với Tùng”.
Anh chàng cảnh sát cơ động ‘bản sao mới’ của Sơn Tùng M-TP là ai?
Có ngoại hình đặc biệt nên Mãn Anh được rất nhiều bạn trẻ, dân mạng quan tâm, hỏi thăm trong vài ngày vừa qua. Có nhiều lời khen, những lời nhận xét thiện chí nhưng cũng có những dòng bình luận không hay khiến Mãn Anh rất khó chịu.
Mãn Anh chia sẻ anh không muốn bị “nâng lên quá cao” và luôn thích những người lịch sự, vì vậy Mãn Anh mong muốn mọi người nếu nhận xét về bản thân anh nên có thái độ tốt, cách nhìn nhận đúng đắn dùng lời lẽ đơn giản, lịch sự.
Hiện tại, ngoài công việc của mình, Mãn Anh còn có sở thích ca hát, đọc rap. Anh chàng rất yêu thích tham gia các hoạt động văn hóa, văn nghệ của cơ quan và từng đi biểu diễn một số nơi với vai trò một ca sĩ.
Thêm một số hình ảnh so sánh sự giống nhau của Mãn Anh và Sơn Tùng:
Mãn Anh sinh năm 1991 còn Sơn Tùng sinh năm 1994.“Bản sao” quê ở Gia Lai còn “bản gốc” quê ở Thái Bình.Mãn Anh chia sẻ, anh không cố tình ăn theo phong cách của Sơn Tùng mà chỉ muốn là chính mình.
Tại phiên toà xét xử, Nguyễn Văn Tiến – kẻ trộm chó rồi giết 2 mạng người còn vung tay, cười cợt, tỏ thái độ vô cảm.
Sáng 20/7/2015, Tòa án nhân dân tỉnh Gia Lai đã đưa vụ án “trộm chó giết 2 mạng người” ra xét xử lưu động tại xã Ia Kla (huyện Đức Cơ, Gia Lai). Vụ án từng gây rúng động dư luận nên có rất đông người dân tập trung tại UBND xã Ia Kla để được nhìn thấy chân dung tên giết người.
Tại phiên tòa, bị cáo Nguyễn Văn Tiến (sinh năm 1992, trú thôn Ia Tang, xã Ia Kla, huyện Đức Cơ) mập hơn 10kg so với lúc trước. Bị cáo trông rất bình tĩnh, trả lời tất cả những câu hỏi của hội đồng xét xử.
Lâu lâu, Tiến còn vung tay, cười cợt, tỏ thái độ vô cảm. Hội đồng xét xử cho rằng bị cáo không hề ăn năn dù đã gây ra vụ án hết sức dã man.
Trước tội ác mà Tiến đã gây ra, vị đại diện Viện Kiểm sát đề nghị mức án tử hình về tội giết người, rất nhiều người dân tham dự đã đồng loạt vỗ tay và đồng tình với quan điểm này.
Rất đông người đến dự phiên toà
Dù có nhân thân tốt khi cha mẹ đều công tác trong quân đội, ông nội từng được nhà nước trao tặng huy chương, bản thân bị cáo Tiến cũng đã có thời gian phục vụ tại quân ngũ nhưng những gì bị cáo gây ra là quá nghiêm trọng, tại phiên tòa lại không tỏ thái độ ăn năn hối cải… Hội đồng xét xử đã quyết định tuyên loại bỏ kẻ sát nhân ra khỏi đời sống xã hội.
Trước đó, vào đêm ngày 20 rạng sáng ngày 21/1/2015, Tiến đã đột nhập vào nhà ông Nguyễn Xuân Cường (xã Ia Kla,huyện Đức Cơ) trộm chó.
Sau khi bị phát hiện, Tiến đã dùng dao đâm chết ông Cường và con gái ông là Nguyễn Thị Thu Thủy (sinh năm 1997), sau đó đâm bị thương bà Bà Phan Thị Mão (sinh năm 1962, vợ ông Cường).
Đến ngày 23/1 thì Tiến bị bắt tại khu vực xã Bàu Cạn (huyện Chư Prông, Gia Lai) khi tên này đang di chuyển từ huyện Đức Cơ về TP. Pleiku.
Kẻ thủ ác trước vành móng ngựa
Tại Cơ quan điều tra, Tiến đã khai nhận hành vi phạm tội phù hợp với các chứng cứ, tang vật mà Cơ quan điều tra đã thu thập được.
Trung tâm pháp y tỉnh Gia Lai kết luận, ông Cường bị tổng cộng 17 nhát đâm, chết do vết thương thấu ngực thủng hai phổi; đứt động – tĩnh mạch phổi; đa vết thương do vật sắc nhọn. Chị Thủy chết do vết thương thấu ngực thủng tim do vật sắc nhọn.
Bà Mão bị tổng cộng 16 vết thương trên người, ở các khu vực mặt, cổ, vai, ngực, hai cánh tay và hai bàn tay, tổn hại 17% sức khỏe.
Vì những lẽ trên, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Gia Lai cho rằng, hành vi phạm tội của bị can Tiến là đặc biệt nghiêm trọng khi sử dụng hung khí nguy hiểm đâm chết nhiều người (2 người) và đâm bị thương một người tổn hại sức khỏe 17%.
Hành vi trên đã trực tiếp xâm phạm đến tính mạng và sức khỏe của người khác được pháp luật bảo vệ; thể hiện tính chất côn đồ hung hãn, đã có đủ yếu tố cấu thành tội “Giết người” theo quy định tại các điểm a và điểm n, khoản 1,điều 93 và tội “Cố ý gây thương tích” theo quy định tại khoản 2, điều 104 Bộ luật hình sự.
Ngày 16/7, sau khi có buổi làm việc giải quyết vụ tranh chấp đất đai của một số hộ dân xã Đăk Jơ Ta với ông Nguyễn Duyên Nam và ông Phan Văn Phúc, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân huyện Mang Yang (Gia Lai) Nguyễn Như Phi kết luận: “Đây là vụ tranh chấp phức tạp, hồ sơ không rõ ràng, có dấu hiệu lừa đảo để hợp thức hóa quyền sử dụng đất.”
Tranh chấp đất ở Gia Lai: Có dấu hiệu lừa đảo để hợp thức hóa
Theo đó, Ủy ban nhân dân huyện Mang Yang giao Phòng Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Ủy ban Nhân dân xã Đăk Jơ Ta, xã Ayun mời các nguyên lãnh đạo xã thời điểm năm 2004 và các cá nhân có liên quan để tổ chức xác minh lại nguồn gốc đất đối với 17 hộ dân được cấp đất theo Quyết định số 162/QĐ-UB ngày 13/5/2004 của Ủy ban Nhân dân huyện Mang Yang.
Việc xác minh sẽ được tiến hành theo hướng 17 hộ này tự khai hoang hay dân khai hoang sang nhượng lại hoặc cho 17 hộ thuê đất. Bao nhiêu hộ bán, bao nhiêu hộ cho thuê? Đồng thời phối hợp với Ban quản lý rừng phòng hộ Mang Yang xác minh lại toàn bộ diện tích 231,7ha đất đã cấp cho 17 hộ theo Quyết định số 162/QĐ-UB ngày 13/5/2004, đất có do Ban quản lý rừng phòng hộ Mang Yang quản lý hay không? Kết quả xác minh sẽ báo cáo Ủy ban Nhân dân huyện Mang Yang chậm nhất trước ngày 24/7.
Trước đó, như TTXVN đã đưa tin sau hơn 10 năm cho thuê gần 200ha đất canh tác, đến khi đã hết thời hạn cho thuê, hơn 70 hộ dân ở thôn 3, xã Đăk Jơ Ta, huyện Mang Yang lấy lại đất để tiếp tục sản xuất đã phát hiện toàn bộ diện tích đất này đứng tên người khác. Các hộ dân đã đến Ủy ban nhân dân xã Đắc Jơ Ta trình báo.
Tuy nhiên, tất cả diện tích đất trên đều đã được Ủy ban nhân dân huyện Mang Yang cấp “sổ đỏ” cho người thuê đất từ những năm 2004 và năm 2006. Theo các hộ dân, bản phôtô giấy chuyển nhượng đất do ông Phan Văn Phúc, trú tại xã Đắc Yă và ông Nguyễn Duyên Nam, trú tại thị trấn Kon Dỡng, huyện Mang Yang làm là giả mạo để hợp thức hóa làm “sổ đỏ” chiếm đoạt đất của dân./.
Ngày 15/7, trong khuôn khổ kỳ họp thứ 9 HĐND tỉnh Gia Lai, bà Lý Kim Thoa – Chánh thanh tra tỉnh Gia Lai cho biết: 6 tháng đầu năm 2015, tỉnh Gia Lai đã tiếp nhận 461 đơn khiếu nại, tố cáo và kiến nghị. Trong đó có 94 đơn khiếu nại, 88 đơn tố cáo, và 279 đơn kiến nghị. Đối với các đơn khiếu nại chủ yếu liên quan đến giải quyết tranh chấp đất đai của cá nhân với cá nhân; cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; bồi thường, hỗ trợ thu hồi đất; chế độ chính sách đối với người có công với cách mạng, cấp phép xây dựng…; Đối với vấn đề tố cáo, chủ yếu liên quan đến công tác quản lý tài chính, chế độ; sử dụng bằng cấp giả; cấp giấy chứng nhận đất không đúng diện tích thực tế; cán bộ, công chức, viên chức làm trái quy định nhà nước…
Bà Thoa cho biết thêm, tổng số vụ phải xác minh, giải quyết là 254 vụ (đã kết luận 162 vụ). Quá trình giải quyết tố cáo, đã phát hiện sai phạm kiến nghị thu hồi nộp vào ngân sách nhà nước 19 tỷ đồng.
Quá trình công tác thanh tra tại 71 đơn vị, và 158 dự án, công trình trên lĩnh vực đầu tư, xây dựng cơ bản; tài chính ngân sách;… Trong đó đã kết thúc 27 cuộc thanh tra, phát hiện 11 đơn vị, và 21 công trình, dự án sai phạm, đồng thời phát hiện tổng số tiền sai phạm là trên 14 tỷ đồng. Cơ quan Thanh tra đã kiến nghị thu hồi 12,5 tỷ đồng, xử lý khác trên 1,5 tỷ đồng.
Đối với công tác thanh tra phòng chống tham nhũng bà Thoa cho biết, hiện chưa phát hiện được hành vi tham nhũng. Tuy nhiên, lại phát hiện các sai phạm như: tính sai đơn giá, sai khối lượng, sai chi phí vận chuyển, nghiệm thu không đúng thực tế, thi công thiếu khối lượng, chứng từ chi sai nguyên tắc… Quá trình thanh tra cũng đã phát hiện gần 2,4 tỷ đồng sai phạm.
Sáng ngày 15/7 kỳ họp thứ 9 HĐND tỉnh Gia Lai khóa X đã chính thức khai mạc tại hội trường 19-5. Phó bí thư thường trực tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Phạm Đình Thu chủ trì.
Chủ tịch HĐND tỉnh Phạm Đình Thu phát biểu khai mạc
Tham dự kỳ họp có Bí thư tỉnh ủy Hà Sơn Nhin, các đại biểu HĐND tỉnh, UBND tỉnh, đại diện lãnh đạo các Sở ngành, MTTQ và các đoàn thể xã hội- chính trị, đại diện cử tri các huyện thị, thành phố trong tỉnh.
Kỳ họp thứ 9, HĐND tỉnh Gia Lai khóa X, nhiệm kỳ 2011-2016 sẽ xem xét nhiều nội dung quan trọng: Nghe UBND tỉnh báo cáo tình hình thực hiện kế hoạch kinh tế-xã hội, thu chi ngân sách 6 tháng đầu năm, nghe thường trực HĐND tỉnh báo cáo tình hình hoạt động HĐND, nghe UB MTTQ VN tỉnh thông báo tình hình hoạt động của mặt trận tham gia xây dựng chính quyền, nghe UBND tỉnh báo cáo tình hình công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và công tác phòng chống tham nhũng, buôn lậu trong 6 tháng đầu năm và nhiệm vụ, giải pháp trong 6 tháng cuối năm 2015.
Tại kỳ họp, cũng xem xét quyết nghị 5 tờ trình của UBND tỉnh: quy định một số chính sách khuyến khích, hỗ trợ đầu tư áp dụng trên địa bàn tỉnh; quy định tiêu chí dự án trọng điểm nhóm C; đặt tên đường, công trình công cộng thuộc thị trấn Đak Pơ của huyện Đak Pơ; quy định chức danh, số lượng và một số chế độ, chính sách đối với người hoạt động không chuyên trách, các tổ chức chính trị xã hội ở xã, phường, thị trấn và thôn, làng, tổ dân phố; xem xét miễn nhiệm và bầu bổ sung ủy viên UBND tỉnh.
Toàn cảnh kỳ họp thứ 9 HĐND tỉnh khóa X
Đặc biệt, tại kỳ họp lần này các đại biểu nghe và chất vấn kết quả giám sát tình hình thực hiện việc phát triển cây cao su trên đất rừng nghèo theo kế hoạch phát triển 50.000 ha cao su trên địa bàn tỉnh do Thường trực HĐND tỉnh báo cáo, kết quả thực hiện chỉ số năng lực cạnh tranh của tỉnh năm 2014 do UBND tỉnh báo cá. Thường trực HĐND tỉnh báo cáo kết quả tham vấn ý kiến nhân dân về những vấn đề liên quan đến địa giới hành chính giữa 2 tỉnh Gia Lai và Kon Tum.
Nét mới trong kỳ họp lần này là các báo cáo tình hình hoạt động 6 tháng đầu năm và nhiệm vụ công tác 6 tháng cuối năm của các ban HĐND, báo cáo tổng hợp ý kiến của thường trực HĐND, báo cáo tình hình phát triển cây cao sụ trên đất nghèo của UBND tỉnh, báo cáo của Viện kiểm sát nhân dân, Tòa án nhân dân tỉnh sẽ không trình bày tại kỳ họp mà để các đại biểu nghiên cứu từ tài liệu đã được phát trước và sau đó tham gia ý kiến tại kỳ họp.
Ngoài ra, trong thời gian diễn ra kỳ họp, cử tri có thể phản ảnh những ý kiến của mình đối với thường trực HĐND tỉnh,UBND tỉnh và các ngành thông gia đường dây nóng. Số điện thoại: 059 3600556
Kỳ họp sẽ diễn ra trong ba ngày, từ ngày 15 đến 17/7/2015.
Chiều 15/7, tại kỳ họp HĐND tỉnh Gia Lai khóa X, kỳ họp thứ 9, các đại biểu đã được nghe báo cáo kết quả tham vấn ý kiến của nhân dân về địa giới hành chính giữa tỉnh Gia Lai và Kon Tum.
Tin nhanh cho hay, tại cuộc họp, ông Đinh Duy Vượt, Ủy viên Thường trực HĐND tỉnh Gia Lai trình bày kết quả tham vấn ý kiến nhân dân. Theo đó, vào năm 1991, tỉnh Gia Lai Kon Tum (cũ) được chia tách làm 2 thành tỉnh Gia Lai và tỉnh Kon Tum. Theo sự phân chia ban đầu, tỉnh Gia Lai có 11 đơn vị hành chính với tổng diện tích tự nhiên là 12.000km2; tỉnh Kon Tum có 6 đơn vị hành chính với tổng diện tích là 13.000km2.
Tuy nhiên, trong quá trình quản lý, điều hành, UBND tỉnh Kon Tum cho rằng diện tích được phân chia như thỏa thuận ban đầu vẫn còn thiếu nên đã gửi văn bản lên Chính phủ, Bộ Nội vụ và Ủy ban Thường vụ Quốc hội yêu cầu được giải quyết đủ số diện tích đất còn thiếu.
Không chấp thuận việc Kon Tum đề nghị lấy 4 xã của tỉnh Gia Lai
Kỳ họp HĐND tỉnh Gia Lai khóa X, kỳ họp thứ 9
Theo công văn gửi các cơ quan TW, tỉnh Kon Tum đề nghị được chuyển 4 xã ở Gia Lai nằm tại vùng giáp ranh là Ia Khươl, Ia Phí (huyện Chư Pah), Kon Pne và Đak Rong (huyện Kbang) về địa phương mình quản lý.
Trước đề nghị này, tại thông báo số 724/TB-BNV ngày 17/3/2010, Bộ trưởng Bộ Nội vụ kết luận, địa giới hành chính của 2 tỉnh đã có quá trình ổn định lâu dài; diện tích thực tế của mỗi tỉnh sẽ bằng tổng diện tích các đơn vị hành chính thuộc tỉnh; tôn trọng hiện trạng quản lý về địa giới hành chính theo Nghị quyết ngày 17/10/1991 của HĐND tỉnh Gia Lai-Kon Tum khóa VI kỳ họp bất thường và biên bản cuộc họp ngày 19/10/1991 của UBND 2 tỉnh Gia Lai và Kon Tum, đảm bảo ổn định đời sống của nhân dân.
Các đại biểu đã được nghe báo cáo về kết quả tham vấn ý kiến của nhân dân về địa giới hành chính giữa tỉnh Gia Lai và Kon Tum
Không đồng ý với kết luận này, ngày 10/6/2014 và ngày 20/6/2014, UBND tỉnh Kon Tum lại tiếp tục có văn bản gửi Bội Nội vụ và Chính phủ yêu cầu giải quyết “tranh chấp” đất đai và đề nghị được chia đủ số diện tích hiện đang còn thiếu. Trước vấn đề này, Thường trực HĐND tỉnh Gia Lai đã lấy ý kiến của đại diện nhân dân các thôn như già làng, người có uy tín, các vị lão thành cách mạng của 4 xã.
Theo đó, có 100% ý kiến bày tỏ nguyện vọng không đồng ý chuyển về tỉnh Kon Tum; giữ nguyên hiện trạng do tỉnh Gia Lai quản lý từ trước đến nay để được ổn định cuộc sống và yên tâm sản xuất.
Tại kỳ họp, nhiều đại biểu HĐND tỉnh ý kiến giữ nguyên hiện trạng địa giới hành chính của 2 tỉnh. Đồng thời lập tờ trình gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét đính chính lại số liệu diện tích tự nhiên không đúng với thực trạng đang quản lý từ trước đến nay.
Kon Tum vừa đề nghị Chính phủ, Bộ Nội vụ và UBTV Quốc hội giải quyết “tranh chấp” đất đai, chia đủ số diện tích đất còn thiếu.
Thông tin trên tờ Tuổi trẻ cho biết, số còn thiếu được tỉnh Kon Tum yêu cầu chuyển bốn xã giáp ranh gồm Đắk Krong, Kon Pne, Ia Khươl, Ia Phí về để Kon Tum quản lý.
Đề nghị này từng nhận được sự từ chối của Bộ Nội vụ. Theo đó từ năm 2010, Bộ trưởng Bộ Nội vụ có kết luận không đồng ý với yêu cầu của tỉnh Kon Tum, đề nghị hai tỉnh giữ nguyên hiện trạng địa giới hành chính.
Mặc dù vậy giữa năm 2014 UBND tỉnh Kon Tum tiếp tục gửi văn bản lên các bộ ngành để được phân chia lại.
Vấn đề này đã được thường trực HĐND tỉnh Gia Lai lấy ý kiến cho người dân vùng “tranh chấp” giữa hai tỉnh Gia Lai, Kon Tum.
Theo đó ngày 13/7/2015, NĐND tỉnh Gia Lai cho biết, kết quả đợt lấy ý kiến của người dân “vùng tranh chấp” cho thấy 100% dân đều đồng ý giữ nguyên hiện trạng để ổn định cuộc sống, tập trung sản xuất và sinh hoạt văn hóa; không đồng ý thay đổi địa giới hành chính tránh những xáo trộn, phiền phức phát sinh.
Ngay sau đó thường trực HĐND tỉnh Gia Lai đã tổng hợp ý kiến người dân báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội và UBND hai tỉnh.
HĐND tỉnh Gia Lai cũng cho biết, sẽ đề nghị Quốc hội, UBND tỉnh Gia Lai đính chính lại số liệu diện tích tự nhiên cho khớp với ranh giới hành chính của hai tỉnh thời điểm được chia tách.
Khu vực đỉnh đèo Hải Vân giáp ranh giữa TP Đà Nẵng và tỉnh Thừa Thiên – Huế là nơi từng nảy sinh tranh luận giữa 2 địa phương về quyền quản lý . Ảnh: NLD
Việc tranh chấp địa giới hành chính từng xảy ra ở nhiều địa phương. Điển hình là câu chuyện của Thừa Thiên – Huế và Quảng Trị.
Đó là kể từ khi sau năm 1975 nhiều người dân huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị đến khu đất thuộc xã Phong Thu và Phong Mỹ, huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên – Huế sinh sống. Gần 40 năm trôi qua, hàng trăm hộ dân này vẫn sống trong tình cảnh đất ở bên này mà người của bên kia.
Cho đến ngày 22/11/1995, Thủ tướng Chính phủ ký quyết định về việc giải quyết ranh giới tranh chấp giữa 2 tỉnh Thừa Thiên – Huế và Quảng Trị.
Theo đó, Thừa Thiên – Huế chuyển giao xã Hồng Thủy (huyện A Lưới) về huyện Đakrông (Quảng Trị) và Quảng Trị bàn giao các thôn Tân Lập, Phú Xuân, Phú Kinh Thượng và một nửa thôn Câu Nhi Phường (thuộc xã Hải Chánh của huyện Hải Lăng) cho Thừa Thiên – Huế.
Dù Trung ương và 2 tỉnh họp nhiều lần và cũng đã thực địa nhưng bế tắc vì chính quyền và người dân xã Hồng Thủy không chịu về huyện Đakrông, dân của một nửa thôn Câu Nhi Phường cũng không muốn về Thừa Thiên – Huế.
Hậu quả là hàng trăm người dân ở khu vực tranh chấp địa giới giữa 2 tỉnh sống trong cảnh thiếu đất sản xuất, giấy tờ nhà đất không được cấp.
Các dân tộc ở Tây Nguyên có tính cộng đồng rất cao. Mỗi làng suy tôn một thủ lĩnh (già làng) đại diện cho dân làng quyết định những vấn đề đặt ra trong cuộc sống. Sau già làng, những người có uy tín trong làng cũng được bà con tôn trọng, nghe và làm theo. Bằng chính uy tín của mình, già làng có khả năng tiếp thu, chuyển tải những chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước tới người dân…
Tích cực xây dựng nông thôn mới
Hiện nay, trên địa bàn các tỉnh Tây Nguyên có hơn 8.100 già làng và người có uy tín. Trong 2 cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, đội ngũ già làng và người có uy tín đã có công lớn trong việc tổ chức lãnh đạo nhân dân nổi dậy chiến đấu chống kẻ thù, bảo vệ buôn làng, diệt ác, trừ gian, vận động nhân dân một lòng đi theo Đảng, theo Bác Hồ. Ngày nay, họ là lực lượng nòng cốt, là cầu nối quan trọng giữa cấp ủy, chính quyền với nhân dân; có nhiều đóng góp thiết thực trong phong trào thi đua yêu nước, vận động đồng bào thực hiện tốt chính sách dân tộc và đại đoàn kết các dân tộc, tích cực vận động, hướng dẫn đồng bào tham gia phát triển kinh tế-xã hội, xóa đói, giảm nghèo.
Để hiểu thêm về vai trò của các già làng trong phát triển sản xuất, vận động bà con trồng lúa nước, vươn lên thoát nghèo bền vững, chúng tôi tìm gặp ông Siu Quý (62 tuổi, dân tộc Giơ Rai), già làng Tung ở xã biên giới Ia Nan, huyện Đức Cơ, tỉnh Gia Lai. Không giấu được niềm vui, ông cho biết:
– Tôi là một trong những người tiên phong theo bộ đội trồng lúa nước. Buổi đầu tuy có bộ đội tận tình hướng dẫn, giúp sức nhưng gia đình tôi đã không thành công. Vợ tôi buồn lắm, nhưng tôi thì không nản, vừa trồng vừa học hỏi và rút ra kinh nghiệm từ cày đất, chọn giống, bón phân, khử chua, trừ phèn… Chỉ hai năm sau, tôi bắt đầu thu được kết quả. Mỗi vụ, một héc-ta lúa thu hoạch xong, trừ các khoản chi phí, tôi lãi hơn 20 triệu đồng. Vừa vận động bà con tích cực trồng lúa nước, tôi vừa “cầm tay chỉ việc” cho người dân. Từ buổi đầu không có ai biết trồng lúa nước, đến nay 163 hộ ở làng Tung và hơn 1.570 hộ dân trong xã đã trồng lúa nước. Hiện diện tích lúa nước của bà con đã là hơn 60ha, không chỉ mở rộng trên địa bàn mà còn phát triển rộng ở Ia Mơ (Chư Prông), Ia O (Ia Grai), Ia Ly (Chư Păh), tỉnh Gia Lai.
Cán bộ Công ty 74 (Binh đoàn 15) trao đổi kinh nghiệm sản xuất với các già làng vùng biên giới Đức Cơ (Gia Lai).
Cái hay, cái làm được của già làng Siu Quý đã lan nhanh trên địa bàn vùng biên giới Gia Lai. Già làng Rơ Manh Pết, dân tộc Giơ Rai ở làng Đo, xã Ia Dưk (Đức Cơ); ông Rơ Lan Ginh-già làng Tung Chúc, xã Ia Chía (Ia Grai) và nhiều già làng khác trên địa bàn tỉnh Gia Lai, Kon Tum, Đắc Lắc, Đắc Nông đã tích cực vận động người dân địa phương bỏ những tập tục lạc hậu, đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa buôn làng và đầu tư trồng các loại cây công nghiệp có giá trị kinh tế cao như cao su, cà phê, hồ tiêu… Sau khi “khoe” với chúng tôi về “sự kiện” gia đình ông vừa mới mua một chiếc xe ô tô để đi làm, già làng Rơ Lan Ginh bộc bạch: “Ngoài nhận khoán 4ha cao su của Công ty 715 (Binh đoàn 15), gia đình mình còn trồng thêm 4ha cao su, 5ha điều và hơn 1ha mỳ. Mỗi năm, mình thu nhập từ 200 đến gần 300 triệu đồng. Có tiền, gia đình mình đầu tư cho con cái ăn học, trồng thêm cà phê, hồ tiêu và vận động, hướng dẫn, hỗ trợ bà con cây giống, phân bón, kỹ thuật trồng, chăm sóc, khai thác… góp phần xóa đói, giảm nghèo bền vững”.
Đến vùng biên giới Mo Rai, tỉnh Kon Tum, ai cũng biết ông A Hải, già làng KĐinh, người gương mẫu đi đầu trong các hoạt động, đặc biệt là vận động người dân hiến đất làm đường, xây trạm xá… Riêng gia đình ông hiến cho Công ty 78 (Binh đoàn 15) hơn 1.000m2 đất vườn đã trồng cây ăn trái, cây công nghiệp để làm đường và xây trạm xá. Ông A Teng, Trưởng làng KĐinh, cho biết: “Thấy cuộc sống của người dân còn đói khổ, già làng A Hải vận động mọi người khai hoang đất làm ruộng nước, nuôi thêm con heo, con bò để lấy phân bón ruộng. Gương mẫu đi đầu trong các hoạt động, đặc biệt là vận động bà con từ bỏ những hủ tục lạc hậu để chung sức lao động sản xuất, ổn định cuộc sống, góp phần xây dựng thành công chương trình xây dựng nông thôn mới”.
Tham gia bảo vệ an ninh chính trị
Ngoài việc gương mẫu lao động, tích cực vận động bà con đẩy mạnh phát triển sản xuất, thoát nghèo bền vững, ổn định cuộc sống, thời gian qua, đội ngũ già làng ở các tỉnh Tây Nguyên đã phát huy tinh thần đoàn kết toàn dân, xây dựng sức mạnh lòng dân, gương mẫu, tiên phong trong mọi phong trào, lĩnh vực; tích cực vận động người dân thực hiện tốt những quy định về bảo vệ an ninh Tổ quốc; hăng hái tham gia xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư; đóng góp kinh nghiệm trong việc xây dựng chính quyền cơ sở và giữ gìn cuộc sống bình yên cho nhân dân.
Vùng biên giới Ia O (Ia Grai) một thời là “điểm nóng” về việc một số đối tượng thanh niên tụ tập quấy rối và một bộ phận người dân nhẹ dạ nghe bọn xấu xúi giục vượt biên trái phép sang Cam-pu-chia, nay đã được bình yên. Già làng Ksor Phiếu ở làng Dăng, xã Ia O, huyện Ia Grai (Gia Lai), cho biết: “Các anh thấy đó, vùng biên giới này đã bình yên trở lại, không còn nạn vượt biên, gây rối… Công lao đó trước hết thuộc về cấp ủy, chính quyền và lực lượng vũ trang địa phương đã biết phát huy vai trò của già làng, trưởng bản trong vận động người dân tố giác tội phạm, cảnh giác trước âm mưu kích động, chia rẽ của kẻ thù, không vượt biên, không tụ tập quấy rối vi phạm pháp luật. Nghe lời cán bộ nói, mình đã vận động bà con đoàn kết, không vượt biên, tích cực lao động sản xuất, làm giàu trên quê hương. Nhờ tinh thần cảnh giác mà tháng trước mình đã bắt được hai đối tượng từ Đăk Đoa (Gia Lai) lên định vượt biên sang Cam-pu-chia, vận động hàng chục thanh niên tích cực làm ăn, không nghe và đi theo kẻ xấu”.
Xuất phát từ vai trò quan trọng của các già làng trong đời sống cộng đồng, các địa phương ở Tây Nguyên luôn quan tâm, có nhiều chính sách hợp lý đối với đội ngũ già làng, người có uy tín. Tuy nhiên, để nâng cao hơn nữa vai trò của già làng, trưởng bản trong tình hình hiện nay, cấp ủy, chính quyền, lực lượng vũ trang và đoàn thể các địa phương cần thường xuyên gặp gỡ, động viên, bồi dưỡng nâng cao nhận thức, trình độ, năng lực, đồng thời có nhiều chính sách đãi ngộ phù hợp với các đối tượng này, góp phần xây dựng vùng đất Tây Nguyên ngày càng giàu mạnh, văn minh.
Gần 600.000 màn chống muỗi đã được cấp phát cho người dân Gia Lai. Cho rằng màn có lỗ to không thể chống muỗi, kích thước không phù hợp với giường, nhiều người dân mang đi nhốt gà vịt, nuôi cá hoặc bỏ xó!
Gia Lai là 1 trong 14 tỉnh nhận tài trợ từ dự án Sáng kiến khu vực ngăn chặn sốt rét kháng thuốc Artemisinin (còn gọi là dự án RAI) do Quỹ Toàn cầu phòng chống AIDS, lao và sốt rét tài trợ. Theo đó, người dân của tỉnh này được phát trên 560.000 chiếc màn để chống muỗi. Tuy nhiên, sau khi nhận màn, nhiều người bỏ xó hoặc sử dụng trái công năng.
Bỏ thì phí…
Trên nhãn hiệu của mỗi chiếc màn có ghi rõ kích cỡ là 180-160-180 cm do Trung Quốc sản xuất. Thực tế, chiều dài màn là 180 cm nhưng chiều rộng và chiều cao có nhiều kích cỡ khác nhau. Đặc biệt, theo nhiều người dân, mắt lưới của màn quá to nên không có tác dụng cản muỗi.
Do màn có lỗ quá to không cản được muỗi, nhiều gia đình dùng làm lưới bọc trái cây
Chỉ vào chiếc màn đang vứt trong xó nhà, chị Hồ Thị Hảo (phường Hòa Bình, thị xã Ayun Pa, tỉnh Gia Lai) cho biết chị được nhận 2 chiếc từ đầu tháng 5, sau khi mắc thử thì thấy không vừa với giường. Hơn nữa, do mắt lưới quá to, muỗi vẫn chui vào được nên chị vứt cả 2 vào xó nhà. Thấy bỏ cũng phí, chị lấy 1 chiếc màn đem căng dưới ao rồi thả cá giống vào nuôi.
“Màn lỗ to, lại ngắn và nhăn như thế thì sao mà dùng được. Tui mất công tháo màn cũ ra lắp màn mới vào nhưng bị muỗi chích nhiều hơn nên lại tháo màn mới ra, lắp màn cũ vào. Người ta bảo của rẻ là của ôi, của cho là của thối mà…” – chị Hảo nói.
Cũng nhận 2 chiếc màn về nhưng không dùng được, sau một thời gian vứt xó, chị Nay Hmuy (35 tuổi, ngụ xã Chrôh Pơnan, huyện Phú Thiện, tỉnh Gia Lai) cắt nó ra để… nhốt đàn gà con.
Qua khảo sát một số hộ dân tại nhiều huyện nằm trong dự án ở Gia Lai, chúng tôi thấy rất nhiều màn bị vứt bỏ, thậm chí nhiều chiếc còn nguyên bao bì. Khi được hỏi vì sao, nhiều người dân đều trả lời rằng không sử dụng được. “Anh thích thì lấy về mà dùng” – một người “hào phóng”.
Nhiều quá, không thống kê được!
Ông Phan Gia Công – Phó trưởng Ban Quản lý dự án RAI tại Gia Lai, Giám đốc Trung tâm Phòng chống sốt rét, ký sinh trùng tỉnh – cho biết đơn vị này được cấp phát hơn 562.000 chiếc màn với giá 76.400 đồng/chiếc, tổng kinh phí hơn 42 tỉ đồng. Sau khi tiếp nhận, đơn vị này cấp xuống 17 huyện, thị xã của tỉnh.
Theo bà Dương Thị Ngọc Loan, cán bộ Trung tâm Y tế dự phòng thị xã Ayun Pa, nơi này nhận 22.360 chiếc màn chống muỗi. Sau khi phát cho dân, nhiều người phản ánh màn thô, lỗ to, kích thước ngắn hơn giường nên không sử dụng được. “Qua khảo sát thực tế, có hộ dùng màn này để làm lưới bọc quả nhãn, nhốt gà vịt. Số người không dùng hay sử dụng không đúng mục đích rất nhiều, không thống kê hết được” – bà Loan cho biết.
Trong khi đó, theo phản ánh của trung tâm y tế dự phòng 2 huyện Ia Pa và Krông Pa, những chiếc màn chống muỗi được cấp phát không chỉ không ngăn được muỗi mà còn may lộn ngược, có trường hợp ngủ bị dị ứng…
Ông Công cho biết toàn bộ số màn này được Viện Sốt rét, ký sinh trùng và côn trùng trung ương phân bổ về. “Màn này là nhận từ trung ương chứ không phải chúng tôi mua, vì thế chất lượng cũng như giá trị của chúng, tôi không thể nắm rõ” – ông phân trần.
[quote_box_center]Dự án RAI được triển khai ở 3 viện sốt rét, ký sinh trùng và côn trùng; 14 tỉnh – thành với tổng kinh phí hơn 15,047 triệu USD. [/quote_box_center]
[quote_box_center]
Lỗ to nhưng làm… muỗi say
Ngày 12-7, trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động, TS Trần Thanh Dương – Viện trưởng Viện Sốt rét, ký sinh trùng và côn trùng trung ương (Bộ Y tế) – cho biết màn cấp phát trong dự án RAI có tẩm hóa chất. Sản phẩm này nằm trong chiến lược chống bệnh sốt rét của Tổ chức Y tế thế giới và Quỹ Toàn cầu phòng chống sốt rét hỗ trợ cho 5 quốc gia Đông Nam Á (Việt Nam, Campuchia, Lào, Thái Lan, Myanmar). Đây là loại màn được sản xuất theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế thế giới với loại sợi đặc biệt có thể tồn lưu hóa chất chống muỗi trong vòng 3 năm. Quỹ Toàn cầu là tổ chức trực tiếp mua sản phẩm theo đấu thầu quốc tế.
“Khi cung cấp sản phẩm cho các hộ gia đình, chúng tôi đã yêu cầu các ngành chức năng tuyên truyền cho người dân sử dụng để chống muỗi đốt khi đi ngủ, phòng bệnh sốt rét” – ông Dương cho biết. Theo ông, qua kiểm tra thực tế tại một số vùng được cấp màn chống muỗi ở Quảng Nam và Gia Lai, có tới trên 90% người dân sử dụng sản phẩm này.
“Đây là tỉ lệ khá cao. Màn dù lỗ to nhưng khi muỗi lại gần có mùi hóa chất sẽ bị say nên nguy cơ bị muỗi đốt rất thấp. Đi kèm sản phẩm này đều có hướng dẫn sử dụng là hạn chế giặt bằng xà phòng, khi giặt nên phơi trong bóng râm để bảo tồn hóa chất” – ông Dương giải thích.
Trước thông tin về một số người dân sử dụng màn hóa chất vào mục đích khác, ông Dương cho rằng đây chỉ là những “trường hợp cá biệt”, có thể do họ chưa hiểu hết tác dụng của sản phẩm. “Tới đây, chúng tôi sẽ đề nghị địa phương tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn người dân sử dụng màn đúng mục đích để có thể phòng chống bệnh tật do muỗi đốt” – ông Dương nhấn mạnh.
Ngày 28-6, Bộ GTVT phối hợp với Tập đoàn Đức Long Gia Lai và các đơn vị tổ chức lễ thông tuyến quốc lộ 14 đoạn từ Gia Lai đi Đắk Nông.
Như vậy, sau nhiều năm ì ạch trên “tuyến đường đau khổ”, quốc lộ 14 đã chính thức thông tuyến.
QL14 “đẹp như dải lụa” kéo dài suốt tuyến (ảnh chụp tại xã Trường Xuân, Đắk Song, Đắk Nông) – Ảnh: B.D.
Quốc lộ (QL) 14 đoạn từ Kon Tum đến Bình Phước có tổng chiều dài hơn 600km, được khởi công từ năm 2008. Trong ngày 28-6, đi suốt QL14 từ Đắk Tô (tỉnh Kon Tum) về đến tỉnh Đắk Nông là hình dáng một tuyến đường được nhiều người ví là “dải lụa của Tây nguyên”.
Đường rộng 12m, mặt nhựa đen nhẵn và láng bóng. Các đoạn cong cua được bạt thẳng, xuyên qua các dãy rừng thông.
Bà Tôn Thị Ngọc Hạnh – phó trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Nông – không giấu được niềm vui: “Người dân chờ tuyến đường này từ lâu lắm rồi. Đường đẹp như thế này sẽ tạo điều kiện cho Đắk Nông kéo các nhà đầu tư trở lại với địa phương”.
“Đường như dải lụa”
Từ thị trấn Đắk Tô (huyện Đắk Tô, tỉnh Kon Tum) xuôi theo QL14 đi về đến giáp ranh hai tỉnh Đắk Nông – Bình Phước đường rộng thênh thang được chia hai làn, mỗi làn rộng tới 5m. Ngoài hai làn này còn có làn nhỏ dành cho xe thô sơ.
Qua khỏi dốc Hàm Rồng tại xã Ia Băng (huyện Đắk Đoa, Gia Lai), QL14 được tráng nhựa phẳng lì, xe chạy một mạch thẳng về trung tâm huyện Chư Sê. Từ thị trấn Chư Sê về đến địa phận tỉnh Đắk Lắk, đường cũng đẹp và thông thoáng.
Nhiều năm trước, nhắc đến QL14 đoạn qua trung tâm thị trấn Chư Sê cánh tài xế lẫn người dân lắc đầu ngao ngán. Đường ngập ngụa trong bùn đất mỗi khi mưa xuống, người dân phải lội bì bõm và luồn lách qua từng ổ gà mở rộng tràn ra mặt đường.
Khổ nhất là nhiều xe tải khi đụng phải ổ gà sâu bị gãy nhíp phải nằm lại giữa đường. Nhưng QL14 bây giờ đã khác. Bà Nguyễn Thị Phước – người dân ở thôn Tao Kó (xã Ia Hru, huyện Chư Sê) – nói: “Đường được làm mới rồi nên dân chúng tôi đi thấy sướng lắm. Mỗi khi có việc ra phố hoặc ốm đau đưa người thân đi bệnh viện cũng thuận lợi, mưa nắng gì cũng không ngại”.
Nhiều doanh nghiệp vận tải tại các tỉnh Tây nguyên hồ hởi trước việc QL14 thông tuyến. Ông Trương Văn Luận – phó giám đốc nhà xe Thuận Tiến Gia Lai – cho biết hiện nay nhờ đường đẹp, thông thoáng nên hành trình xe khách từ trung tâm TP Pleiku đi về TP.HCM (530km) chỉ còn 12 giờ, rút ngắn được khoảng hai giờ so với trước đây.
“Thời điểm đường xấu, chi phí mỗi chuyến xe đi về là rất lớn, từ việc hỏng hóc máy móc, ổ gà làm vênh lốp, nổ lốp cho tới gãy nhíp. Những thiệt hại đó có thể thấy được nhưng có nhiều thiệt hại lớn hơn không thể tính được bằng tiền như sức khỏe tài xế, hành khách ta thán. Đối với nhà xe đường dài như chúng tôi thì không gì mừng bằng đường đẹp” – ông Luận nói.
Trong khi đó, ông Nguyễn Xuân Đảnh – chủ Công ty dịch vụ và vận tải hàng hóa Tín Nghĩa (Gia Lai) – nói: “Chưa bao giờ Tây nguyên có đường đẹp như ngày hôm nay. Chúng tôi hiện có hơn 20 xe tải, chuyên vận chuyển hàng hóa nông sản từ Đắk Lắk đi TP.HCM và ngược lại. Nay đường đẹp, số lượng hàng hóa chạy nhanh, nhiều đơn đặt hàng được ký kết giúp công ty ăn nên làm ra. Trước đây chạy Đắk Lắk – TP.HCM mất 12 tiếng, giờ rút ngắn xuống còn 9-10 tiếng. Tiết kiệm được xăng dầu, nhớt và thời gian bảo trì xe lâu hơn”.
Kéo nhà đầu tư trở lại Tây nguyên
Nhiều năm trì trệ do QL14 xuống cấp, nay đường đã thông thoáng nên nhiều lãnh đạo địa phương của Tây nguyên cho biết Tây nguyên đang đứng trước cơ hội để bứt phá.
Phó chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Đào Xuân Liên kỳ vọng: “Trước đây nông sản hàng hóa của người dân Tây nguyên đưa về các tỉnh Đông Nam bộ rất khó khăn, kết nối giao thương bị ách tắc do đường sá. Việc khánh thành QL14 có ý nghĩa hết sức quan trọng để thúc đẩy giao lưu hàng hóa thông suốt”.
Trong khi đó, phó trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Nông Tôn Thị Ngọc Hạnh chia sẻ: “Đường làm xong rồi chúng tôi mừng, dân còn mừng hơn bởi trước đây muốn đi đâu cũng nghĩ đến đường là thấy ớn. Nay thì khác rồi. Chúng ta nói kinh tế Tây nguyên nhiều tiềm năng, hấp dẫn đầu tư nhưng trước đây đường sá như thế thì cũng có nhiều đơn vị đăng ký rồi bỏ cuộc. Nay riêng địa phương chúng tôi đã có một số đơn vị quay trở lại, đây là tín hiệu mừng và cũng là cơ hội cho chúng tôi”.
Ông Võ Văn Hùm – giám đốc Sở GTVT tỉnh Đắk Nông – cho biết ngoài đường hàng không thì vận chuyển hàng hóa bằng đường bộ trên các trục quốc lộ, trong đó chủ yếu là QL14 như xương sống của Tây nguyên, là hết sức quan trọng. Đường thông thoáng sẽ giảm thiểu tai nạn giao thông, đưa Tây nguyên kết nối với đồng bằng.
Tại thủ phủ hồ tiêu Chư Sê (Gia Lai) Trung tâm Khuyến nông quốc gia vừa phối hợp Sở NNPTNT Gia Lai tổ chức Diễn đàn “Giải pháp phát triển hồ tiêu bền vững khu vực Đông Nam Bộ – Tây Nguyên” nhằm tìm ra những giải pháp đồng bộ cho sản xuất hồ tiêu bền vững.
Thực trạng đáng báo động
Chỉ trong vòng 3 năm, diện tích hồ tiêu cả nước tăng đột biến. Năm 2012, diện tích của cả nước chỉ đạt hơn 57.000ha thì năm 2015 đã tăng lên hơn 85.000ha. Tại Gia Lai, 3 năm trước, diện tích hồ tiêu chỉ ở mức trên dưới 8.000ha, đến năm 2015 tăng lên hơn 13.000ha. Điều này một lần nữa được ông Nguyễn Nhĩ – Phó Giám đốc Sở NNPTNT Gia Lai khẳng định: Theo quy hoạch đến năm 2020, Gia Lai chỉ có 5.000ha hồ tiêu, trong khi con số thực tế hiện nay là hơn 13.000ha và đấy vẫn chưa là con số cuối cùng… Có thể nói, ở Gia Lai, người người, nhà nhà trồng tiêu; bất chấp khuyến cáo của các nhà chuyên môn cũng như cơ quan chức năng. Hệ lụy nhãn tiền, nhiều nông dân trắng tay, nhà cửa, rẫy vườn cầm cố vì tiêu chết hàng loạt.
Vườn tiêu trồng theo mô hình trồng tiêu bền vững bằng cây keo dậu của hộ ông Đồng Quốc Bảo ở xã Al Bá (Chư Sê, Gia Lai). Ảnh: Q.D
Mấy năm qua, hàng trăm ha hồ tiêu đã bị chết trên địa bàn tỉnh Gia Lai, thiệt hại phải lên cả nghìn tỷ đồng. Như hộ ông Nguyễn Tấn Minh ở thôn Trao Cho, xã Ia H’rú (Chư Pưh) có 2ha hồ tiêu kinh doanh. Vừa qua, hồ tiêu đã chết rải rác khoảng 1.000 gốc (4 sào). Cứ tính trung bình một gốc hồ tiêu cho thu khoảng 4kg thì ông Minh thất thu 4 tấn, với giá thị trường đang ở mức 200.000-220.000 đồng/kg hiện nay, ông mất trắng gần cả tỷ bạc. Đấy là chưa kể tiền đầu tư từ khi bắt đầu trồng cho đến khi thu hoạch chừng đó diện tích vào khoảng 500 triệu đồng.
Phòng bệnh hơn chữa bệnh
Tại diễn đàn, nhiều câu hỏi liên quan đến việc có hay không thuốc đặc trị cho bệnh chết nhanh, chết chậm trên cây hồ tiêu. Câu trả lời của cơ quan chức năng từ trung ương là chưa hề có thuốc đặc trị. Tuy nhiên người trồng hồ tiêu đã được các nhà chuyên môn hướng dẫn nhiều cách phòng chống tích cực. Ông Nguyễn Văn Hòa – Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ NNPTNT) khuyến cáo người dân nên dựa vào các biện pháp phòng ngừa là chủ yếu để bảo vệ vườn tiêu của mình trước các nguy cơ dịch hại. Đầu tiên là phải coi trọng khâu chuẩn bị đất, cày đất phơi ải, thu dọn và tiêu hủy toàn bộ tàn dư, nhổ bỏ và tiêu hủy toàn bộ rễ tiêu còn trong đất nếu là tái canh. Thiết kế vườn cây tận dụng tốt ánh nắng mặt trời, xây dựng hệ thống thoát nước, tưới tiêu hợp lý, đảm bảo thoát nước tốt trong mùa mưa, không để đọng nước ở gốc tiêu dẫn đến tình trạng rễ tiêu bị úng nước chết…
Thứ đến là khâu chọn giống, phải sử dụng giống tiêu có nguồn gốc rõ ràng, không nhiễm bệnh, giống có khả năng chống chịu hoặc nhiễm nhẹ với sâu bệnh, tuyến trùng; tránh trường hợp sử dụng hom giống ở vườn tiêu bị nhiễm bệnh. Áp dụng biện pháp canh tác tổng hợp tạo điều kiện cho cây tiêu mạnh khỏe như: Bón lót phân hữu cơ, vôi, phân hữu cơ có Trichoderma, bón phân vô cơ cân đối, đúng lúc. Thường xuyên kiểm tra, vệ sinh vườn tiêu, cắt tỉa cành lá cây che bóng…
[quote_box_left]
Ông Nguyễn Tấn Minh
Tiêu chết, xót ruột mà chẳng biết làm gì. Nghe ai bày gì hay cũng làm theo, cũng bơm thuốc… Tiêu chết vẫn cứ chết, chẳng thể cứu được.[/quote_box_left] Cũng theo hướng dẫn của ông Hòa, khi phát hiện vườn tiêu có dây, trụ tiêu bị chết, phải tiến hành nhổ bỏ toàn bộ thân, rễ cây tiêu bị chết, thu gom lá, cành rơi rụng đem tiêu hủy. Trường hợp cần thiết phải cuốc đất xung quanh hố tiêu bị chết sâu 30-40cm đảo kỹ nhiều lần để thu gom rễ để tiêu hủy. Phơi đất, kết hợp bón vôi bột toàn bộ diện tích để xử lý đất trừ mầm mống sâu bệnh trong thời gian 1 năm.
Tại diễn đàn, nhiều kinh nghiệm, bài học đã được chia sẻ. Hiện nay, Trung tâm Khuyến nông quốc gia khuyến cáo người dân nên chuyển dần sang trồng trụ tiêu sống, phát triển hồ tiêu theo hướng bền vững. Một trong những nguyện vọng chính đáng của nông dân là vấn đề giống được ông Đặng Bá Đàn – Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển hồ tiêu Gia Lai cho hay: “Trước thực trạng tiêu chết như “đại dịch”, Nhà nước đã cho thành lập trung tâm nhằm nghiên cứu tìm ra loại giống tốt nhất, cho năng suất cao, chống chịu được sâu bệnh cung cấp giống cho bà con nông dân. Hiện trung tâm đang tiến hành trồng thử nghiệm, sẽ sớm cho kết quả. Hiện bộ giống tiêu ở tỉnh Gia Lai tương đối nghèo và không có nguồn gốc rõ ràng khiến nguy cơ lây bệnh rất lớn.
